O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti



Download 1,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet146/198
Sana31.12.2021
Hajmi1,36 Mb.
#211737
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   198
Bog'liq
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi t

1. Iqtisodiy sikl tushunchasi 

Iqtisodiy  sikl  –  asosiy  makroiqtisodiy  ko‘rsatkichlarning  (ishlab  chiqarish 

darajasi,  bandlik,  narxlar)  muntazam  ravishda  o‘zgarib  turishi  bo‘lib,  ularning 

o‘rtacha muddati taxminan 8-10 yilni tashkil etadi. 

Ishlab chiqarishning real hajmi, mahsulot 

 

Vaqt 


12.1-rasm. Siklik tebranishlar va trend 

Davriy  xarakterga  ega  bo‘lgan  siklik  tebranishlarni  trend  bilan  –  iqtisodiy 

taraqqiyotning uzoq muddatli tendensiyasi bilan adashtirib yubormaslik kerak. Bu 

farqni  grafik  tasvirlash  mumkin  bo‘lib  (13.1-rasm),  unda  siklik  tebranishlar 

to‘lqinsimon  uzluksiz  chiziq  bilan,  trend  (ijobiy,  musbat)  esa  –  punktir  to‘g‘ri 

chiziq bilan ifodalangan. 

Siklik  tebranishlarning  to‘lqinsimon  takrorlanishlari  siklni  iqtisodiy 

kon’yunkturaning ikkita bir xil holatlari o‘rtasidagi davr deb talqin qilish imkonini 

beradi (grafikda ikki ustki yoki ikki pastki nuqtalar o‘rtasidagi interval). 

Ammo  sikllar  makroiqtisodiy  ko‘rsatkichlarning  rivojlanish  intensivligiga 

ko‘ra  har  xil  bo‘lishini  nazarda  tutish  zarur,  shuning  uchun  chegaraviy  nuqtalar 

trend chizig‘iga nisbatan turli pog‘onalarda paydo bo‘lishi mumkin. 

Iqtisodiy  siklning  sababi  nimada?  Iqtisodchilar  orasida  bu  savolga  bir  xil 

javob yo‘q. Iqtisodiy siklning tabiatiga oid fikrlar xilma-xildir. 

Ko‘pincha  siklik  tebranishlarni  keltirib  chiqaruvchi  barcha  sabablar  ikki 

katta guruhga - tashqi (ekzogen) sabablar va ichki (endogen) sabablarga bo‘linadi. 

Mos ravishda iqtisodiy siklning ham ekzogen va endogen nazariyalari mavjuddir. 


Download 1,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   198




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish