O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

1-amaliy mashg’ulot

Ma’lumotlarni standart turlari, ularni e’lon qilish va ular ustidagi amallarga doir misollar yechish. Statik turdagi ma’lumotlar tuzilmasi. Ularga oid misollar
Ma’lumot toifalarini shartli ravishda ikki xil turga ajratish mumkin:

1.Sozlangan toifalar: butun, xaqiqiy, belgili, mantiqiy, ko’rsatkichli. Ushbu oddiy sozlangan toifalardan tuzilmaviy, nostandart toifalar yaratilishi mumkin.

2. Xosil qilinadigan toifalar. Bu turdagi toifalarni foydalanuvchilar sozlangan toifalarda foydalanib o’zlari yaratishlari mumkin. Ularga yozuvlar,massivlar, vektorlar,to’plam, jadvallar, ro’yxatlar, navbat, stek, dek, daraxtlar, binar daraxtlar, graflar misol bo’la oladi. Bu turdagi toifalarni yaratish va ustida amal bajarish uchun standart funksiyalar kutubxonasida tayyor funksiyalar mavjud, ammo bu toifalarni foydalanuvchilar 0 dan boshlab o’zlari xam istalgan tuzilishda yarata oladilar.

S++ da butun toifaint, long, short kalit so’zlari orqali ifodalanadi va ular butun qiymatlarni ifodalashda qo’llaniladi. Bu ko’rinishlar bir-biridan egallagan xotira xajmi bilan farq qiladi. Ular mos ravishda 4, 8, 2 bayt joyni egallaydi. C++ da butun toifadagi o’zgaruvchilarni quyidagicha e’lon qilish mumkin.

int i;//initsializatsiya qilinmagan shakli

int j=4; //initsializatsiya qilingan shakli

Misol. Kiritilgan 2 ta qiymat (k,l; k
#include

using namespace std;

int main()

{ int k,l;

cout<<”boshlang’ich qiymatni kiriting=”;

cin>>k;

cout<<”oxirgi qiymatni kiriting=”;

cin>>l;

int p=0;

for(int i=k;i<=l;i++)

p+=i*i;

p/=k-l+1;

cout<<”k va l qiymatlar oralig’idagi sonlar kvadratlari yig’indisi o’rtachasi=”<


system(“pause”);

}

Misol. M natural soni sovershenniy deyiladi, agar uning bo’luvchilari yig’indisi (1 ham kiradi va M ning o’zidan tashqari)M ga teng bo’lsa. Kiritilgan sonning sovershenniyligini aniqlang.

#include

#include

using namespace std;

int main()

{

int x, sum=0;

cout<<"son kiriting: ";

cin>>x;

for(int i=1; i

{

if(x%i==0)

sum+=i;

}

if(x==sum)

{cout<<"bu sovershenniy son"<

else

{cout<<" bu sovershenniy son emas"<

}