O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi toskent davlat iqtisodiyot universiteti

iqtisodiyot universitetida taniqli iqtisodchi olim SAIDAHMAD FULOMOVICh 

FULOMOV  (1910-1994)  tashabbusi  bilan    tashkil  etilgan,  hozircha 

O’zbekistondagi,  xatto  Markaziy  Osiyodagi  yagona  "Iqtisodiy  tarix"    kafedrasi 

professor-o’qituvchilari  tomonidan  baholi  qudrat  dastur,  o’quv  qo’llanmalari  va  

boshqa  materiallar  tayyorlanmoqda  va  nashr  etilgan.  Kafedra  rasman  bo’lmasa 

ham  amalda  uslubiy  markazga  aylangan.  Ammo  yaratilgan  materiallar  sifatini 

jahon  andozalari  darajasiga  ko’tarish  vazifasi  turibdi.  1992  yili  kam  tirajda  chop 

etilgan  ma'ruzalar  matni,  1997  yili  chiqqan  o’quv  qo’llanma  allaqachon  tarqalib, 

yangi darslik yaratish zarur bo’lib qoldi. 

Avvalgi  o’quv  qo’llanmamiz  1997  yilda  nashr  etilgan  bo’lib,  ma'lum 

ma'noda  davr  sinovidan  o’tdi.  Bu  fanni  o’qitish,  o’rganish,  o’quv-uslubiy 

materiallar  yaratish  davomida  qo’llanmani  yanada  takomillashtirish  bo’yicha 

takliflar 

va 

mulohazalar 

bildirildi. 

Shulardan 

biri, 

Markaziy 

Osiyo 

mutafakkirlarining iqtisodiy g’oyalarini ancha kengaytirish ahamiyatlidir. Shunisi 

diqqatga  sazovarki,  keyingi  paytda  bu  sohada  ancha  ishlar  qilindi.  Taniqli 

iqtisodchilar  i.f.d.,  professorlar  H.Sobirov,  Q.Yo’ldoshev,  N.Yo’ldoshev, 

A.Razzoqovlar 

tomonidan 

mamlakatimiz 

hududida 

yashab 

ijod 

etgan 

donishmandlarning  iqtisodiy  merosi  to’g’risida  bir  qancha  ilmiy  maqolalar  va 

Nyeoklassik 

yo’nalish 

20-30-yy. 

nyeoklassik 

nazariyalar  

Nyeklassikani

ng tanqidi 

I

nsitutsionalizm

 

Marksizmning 

sotsalistik deokratik 

yo’nalish 

Marksizmning 

bolshevik 

yo’nalishi 

Kyeynschilik 

Sovet dvridagi 

iqtisodiy g’oyalar 

Hozirgi davr 

institutsionalizmi 

Hozirgi davr kyeynschiligi 

Hozirgi davr 

nyeoklassik maktabi 

---

o’quv  qo’llanma  chop  etildi.  2000  yili  TDIU  da  "Iqtisodiy  meros  va  jahon 

tajribasi"  mavzusida  respublika  ilmiy-amaliy  konferensiyasi  o’tkazildi  va  uning 

materiallari  (2001  yil, 9.75  b.t.) nashr  qilindi, konferensiya  tavsiyalarida ham  shu 

va boshqa masalalar ko’tarilgan edi.  

Shularni  hisobga  olib,  darslikka  alohida  ikki  bob  kiritildi,  unda  Markaziy 

Osiyo  mutaffakirlarining  iqtisodiy  g’oyalari  keltirildi.  Keyingi  davrda  boshqa 

regionlardi chiqarilgan adabiyotlarning tajribasidan foydalanildi. 

 Umuman, respublikamizda "Xalq xo’jaligi va iqtisodiy ta'limotlar tarixi" 

(08.00.02)  fani  bilan  u  yoki  bu  darajada  shug’ullanayotgan  barcha  kuchlarni 

birlashtirish, dastur, o’quv qo’llanma, darslik tayyorlash, malakasini oshirish, ilmiy 

daraja  olishga  imkon  beruvchi  ixtisoslashgan  kengash  ochish,  birgalikda 

konferensiya va boshqa anjumanlarni o’tkazish, ilmiy tadqiqotlar olib borish vaqti 

yetildi deb hisoblaymiz. 

 Ushbu  darslik  Toshkent  Davlat  iqtisodiyot  universiteti  "Iqtisodyot