O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent moliya instituti


-rasm. Budjet tashkilotlari xarajatlar smetalarining guruhlanishi



Download 6,56 Mb.
Pdf ko'rish
bet163/219
Sana18.08.2021
Hajmi6,56 Mb.
#151229
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   219
Bog'liq
budjet tizimi

1-rasm. Budjet tashkilotlari xarajatlar smetalarining guruhlanishi 

 

Vaqtinchalik  xarajatlar  smetasi



  -  Budjet  tashkilotining  yoki  Budjet 

mablag’lari  oluvchining  xarajatlar  smetasi  tasdiqlanguniga  va  ro’yxatdan 

o’tkazilguniga  qadar  amal  qiladigan  hujjat  bo’lib,  unda  qonun  hujjatlaridagi 

o’zgartirishlar  hisobga  olingan  holda  uning  uchun  nazarda  tutilgan  Budjetdan 

ajratiladigan mablag’lar har oy uchun aks ettiriladi. 

 

Smetalarning guruhlanishi 



Xarajat 

manbalariga ko’ra 

Muassasaning va tadbirning 

turiga ko’ra 

Amal  

qilishiga ko’ra 



Budjet mablag’lari 

bo’yicha xarajatlar 

smetasi 

Budjetdan tashqari 

mablag’lar bo’yicha 

xarajatlar smetasi 

Vaqtinchalik 

smeta 


Doimiy 

smeta 


Yakka smeta 

Jamlanma smeta 

Markazlashgan 

tadbirlar uchun smeta 




 

 

156 



      

 

Smetalarning quyidagi turlari amalda qo’llaniladi:  



 

 

 



 

 

Yakka  smetalar  yuridik  shaxs  maqomiga  ega  bo’lgan  alohida  olingan 



muassasa bo’yicha tuziladi. 

Umumlashtirilgan  smetalar  bir  budjet  bo’g’inidan  moliyalashtiriladigan 

muayyan  bir  tarmoqning  bir  tur(tip)dagi  muassasa  va  tashkilotlari  bo’yicha 

tuziladi. 

Yig’ma smetalar  bir budjet bo’g’inidan moliyalashtiriladigan muayyan bir 

tarmoqqa tegishli barcha muassasa va tashkilotlari bo’yicha tuziladi. 

Budjet mablag’lari budjet tashkilotlari tomonidan mustaqil ravishda, budjet 

ijrosi  jarayonida  belglangan  tartibda  ularga  kiritilgan  o’zgarishlarni  hisobga 

olgan xolda tasdiqlangan xarajatlar smetasi doirasida sarflanadi.  

Smeta xarajatlari quyidagi xarajat guruhlari bo’yicha rejalashtiriladi: 

 

 

 



 

 

 



Yakka smetalar

 

Umumlashtirilgan smetalar



 

Yig’ma smetalar 

I-guruh – Ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlar (bolali 

onalarga nafaqalar, stipendiyalar va boshqalar) 

 

II-guruh – Ish beruvchilarning ajratmalari (Ish haqiga ustamalar) 



 

III-guruh – Kapital qo’yilmalar (Davlat investitsiya dasturida 

nazarda tutilgan aniq ro’yxatlarga muvofiq); 

 



 

 

157 



      

 

 



Xarajatlarni  moliyalashtirish  (to’lash)  budjet  ijrosi  jarayonida  xarajatlar 

ro’yxati va smetasiga kiritiladigan o’zgartirishlarni hisobga olgan holda tegishli 

yil  uchun  tasdiqlangan  budjet  parametrlariga  hamda  budjet  tashkilotlarining 

xarajatlar smetalariga muvofiq tuzilgan budjet xarajatlarining choraklar bo’yicha 

taqsimlangan yillik ro’yxatiga binoan amalga oshiriladi. (O’zR VM 19.07.2007 

y. 148-son Qarori taxriridagi band) 

Xarajatlar  smetalariga  faqat  Oliy  Majlis  qarorlari,  Prezident  farmonlari, 

O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi  qarorlari  va  farmoyishlari,  shu 

bilan  birga  belgilangan  xarajatlar,  shuningdek,  Qoraqalpog’iston  Respublikasi 

Vazirlar Kengashi va tegishli hokimiyatlar tomonidan, ularga berilgan huquklar 

doirasida nazarda tutilgan xarajatlar kiritiladi. 

Doimiy faoliyat ko’rsatuvchi budjet tashkiloti bo’yicha xarajatlar smetalari 

1  yanvardan  31  dekabrgacha  bo’lgan  muddatga  tuziladi  va  amal  qiladi.  Joriy 

yilda  ishga  tushiriladigan  tashkilotlar  bo’yicha  esa  ularning  budjet  yilida 

ishlagan muddatiga tuziladi va amal qiladi. 

Xarajatlar  smetalari  tashkilotlar  tomonidan  O’zbekiston  Respublikasi 

Davlat  budjeti  xarajatlarining  amaldagi  iqtisodiy  tasnifiga  muvofiq  xarajatlar 

guruhi  bo’yicha,  boshqa  xarajatlar  va  ularning  hisob-kitobini  o’z  ichiga  olgan 

to’liq  yoyilmasi,  shuningdek,  O’zbekiston  Respublikasi  Moliya  vazirligi 

tomonidan  tasdiqlangan  shakllari  asosida  tuziladi.  Tashkilotlarning  xarajatlar 

smetalari tegishli yuqori organlari rahbarlari tomonidan tasdiqlanadi.  

I-guruh  –  Ish  haqi  va  unga  tenglashtirilgan  to’lovlar  (bolali  onalarga 

nafaqalar, stipendiyalar va boshqalar) ga quyidagi xarajat turlari kiradi: 

 



“Ish haqi” 

 



“Umumta’lim  muassasalarining  o’rnak  ko’rsatgan  xodimlarini 

rag’batlantirish Direktor fondi mablag’lari” (Faqat umumta’lim maktablarida) 

IVguruh – Boshqa xarajatlar 

 



 

 

158 



      

 



  Stipendiyalar 

Umuman olganda, budjet tashkilotlari xodimlari ish xaqini hisoblashda ular 

mehnatiga haq to’lashning Yagona Tarif Setkasi qo’llaniladi. YaTS O’zbekiston 

Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan o’rnatiladi. U 22 ta razryaddan va 

har bir razryad uchun o’rnatilgan tegishli tarif koeffitsientlaridan iborat. Yagona 

Tarif  Setkasi  qonunan  o’rnatilgan  eng  kam  ish  haqi  miqdoriga  asoslanadi  va 

budjet  tashkilotlari  xodimlari  lavozim  okladlarini  aniqlash  uchun  qo’llaniladi. 

Ayrim  tarmoqlar  uchun  esa  mehnatga  haq  to’lashning  tarmoq  setkasi 

qo’llaniladi.  Masalan,  oliy  ta’lim  muassasalari,  umumta’lim  maktablari, 

sog’liqni  saqlash  davlat  tashkilotlari  uchun  ular  xodimlari  mehnatining 

xususiyatidan  kelib  chiqqan  holda  haq  to’lashning  tarmoq  setkalari  ishlab 

chiqilgan. 

Kod 01200 “Ish haqiga ustamalar” (Ish beruvchilarning ajratmalari):  

Bu  kodda  mehnat  haqi  fondiga  nisbatan  foizlarda  hisoblanadigan  yagona 

ijtimoiy  to’lov  summasi  aks  ettiriladi.  Xarajatlar  01100  kod  bo’yicha 

ko’rsatilgan summaga nisbatan o’rnatilgan foizlarda hisoblanadi. 2013 yil uchun 

yagona  ijtimoiy  to’lov  miqdori  mehnat  haqi  fondiga  nisbatan  25  foiz  qilib 

belgilangan. 

IY  guruh  «Boshqa  xarajatlar»  tarkibiga  quyidagi  xarajat  turlari  va  ularga 

mos xarajat kodlari kiradi: 

- «Xizmat safar xarajatlari» 

- «Kommunal xizmatlarni to’lash xarajatlari» 

- «Telefon, telekommunikatsion va axborot xizmatlari xarajatlari» 

- «Joriy ta’mirlash xarajatlari» 

- «Saqlash,  ekspluatatsion  xarajatlar  va  boshqa  xizmatlarni  to’lash 

xarajatlari» 

- «Texnika,  uskunalar,  joriy  maqsadlardagi  boshqa  buyumlarni  va  oziq-

ovqat mahsulotlarini sotib olish xarajatlari» 




 

 

159 



      

 

- « Boshqa joriy xarajatlar» 



- «Asosiy kapital aktivlarni sotib olish» 

- «Noishlab chiqarish sohasidagi kapital ta’mirlash xarajatlari». 

IV  guruh  moddalari  bo’yicha  xarajatlarni  rejalashtirish  va  hisob-kitob 

qilishning o’ziga hos xususiyatlari quyidagilardan iborat: 

- amaldagi narhlar va tariflar asosida hisoblab chiqariladi; 

- natural shaklda ajratilgan limitlar asosida aniqlanadi; 

- hisoblagichlarning  ko’rsatkichlari  bo’yicha  o’tgan  yildagi  haqiqiy 

xarajatlar inobatga olinadi; 

- har bir birlik uchun o’rnatilgan xarajat me’yorlariga rioya etiladi; 

- energo-yoqilg’i va boshqa resurslarni iqtisod qilish rejimiga rioya etiladi. 




Download 6,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   219




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish