Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Illyustratsiya  -  real  mavjud  vizual  qator  haqida  tasavvur.  Tasvirlar  esa  aksincha-

metafora.  Ularning  maqsadi  -  tuyg'ularni  keltirib  chiqarish  va  auditoriyaga  ta'sir 

qilish. Yaxshi o’ylab chiqib va tasavvur qilingan va taqdim etilgan tasvirlar (obrazlar) 

yordamida  axborot  insonning  xotirasida  uzoq  vaqt  qoladi.  Diagramma  -  miqdor  va 

sifat  munosabatlarini  vizuallashtirish.  Ular  ma’lumotlarni  ishonchli  namoyish  qilish 

mantiqiy  fikrlashga  qo’shimcha  fazoviy  fikrlash  uchun  ishlatiladi.  Jadval  - 

ma'lumotlarni  aniq  va  ko’rgazmali  aks  ettirish,  ko'rish.  Uning  asosiy  maqsadi  -  

auditoriya tomonidan ma'lumotlarni oson qabul qilish uchun tarkibiy tuzish.  

         Taqdimotlar tayyorlashda amaliy maslahatlar 

- alohida tayyorlang: + bosma matn + slaydlar+ tarqatma material; 

-slaydlar  –minimum  matn  maksimum  tasvirni  o’z  ichiga  olgan,  ma'noli  oddiy 

ko’rgazmali ma’lumotni visual taqdim etilishi; 

 -Taqdimotning  matnli  mazmuni  –sabablarni,  dalillarni,  faktlarni  va  his-

tuyg’ularni o’z ichiga olgan og’zaki nutq yoki o’qish. 

-Tavsiya etilgan slaydlar soni-17-22ta. 

---

614 

 

 Taqdimot  uchun  muhim  ma'lumot:  mavzu,  taqdimot  qiluvchining  ismi,  sharifi, 

xabar  rejasi,  rejasi;  aytilganlarning  qisqa  xulosasi,  foydalanilgan  manbalarning 

ro'yxati; 

 -tarqatma material jonli chiqishning o’sha  ko'lam va miqyosni ta’minlab berishi 

kerak.  Insonlar,  yo’qolib  ketadigan  tasvirlardan  ko'ra,  o’zlari  bilan    ko'proq  olib 

ketadigan  narsaga  ishonishadi,  so'zlar  va  slaydlar  unutiladi,  tarqatma  material  esa 

doimiy  moddiy  eslatma  bo’lib  qoladi;  taqdimot  oxirida  tarqatma  materialning 

tarqatilishi  muhim  ahamiyatga  ega;  tarqatma  material  slaydlardan  ko'proq  axborotga 

egaligi bilan farq qilishi kerak.          

Ma’ruzachi  bilishi  va  qila  olishi  lozim:  yangi  ma’lumot  haqida  xabar  berish, 

texnika vositalardan foydalanish, butun semenar mashg’ulot davomida to’g’ri mo’ljal 

olish,  munozara  qila  olishi  a  berilgan  savollarga  tez  javob  berishi    belgilangan 

reglamentni aniq bajarish (10daqiqadan oshmasligi kerak)