Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Ma’naviy 

(semantik) 

to`siq 

uzatila¸tgan 

axborotni 

kodlashtirishda 

qo`llanilgan  belgi  (simvol)larning  axborotni  qabul  qiluvchilar  didlariga  (ularning 

lavozimlari,  mavq?ylari,  mintalitet,  milliy  urf-odatlari  nuqtai  nazardan)  mos 

tushmaganligida namo¸n bo`ladi. 

Simvol  (belgi)lardan  tashqari  axborotlar  bilan  almashuv  cho¨ida  no  verbal, 

ya’ni  o¨zaki  ¸ki  so`zda  emas,  balki  imo-ishoralar,  masalan,  chehra,  sovlat,  vajohat, 

gapirish  mahalida  tovushning  o`zgarib  turishi  kabilar  ham  bajaruvchiga  aytiladigan 

so`z  mohiyatini  tubdan  o`zgartirilgan  holda  etkazilishiga  sabab  bo`lishi  mumkin. 

Ruhshunoslarning  fikricha,  so`z  bilan  aytiladigan  axborotning  90  foizigacha  qismi 

so`z orqali emas, balki no verbal yo`l bilan qabul qilinar ekan.