O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti sport va chaqiriqqacha harbiy ta’lim fakulteti jismoniy madaniyat kafedrasi sport mahoratini oshirish fanidan kurs ishi

1.Basketbol o‘yinida shug‘ullanuvchilarning texnikga o’rgatish
Basketbolga xos o‘yin usullari (ko'nikmalari) texnikasiga o‘rgatish jarayoni quyidagi tartibda amalga oshirilishi maqsadga muvofiq:

• 
  holat va harakatlanishlarga o'rgatish;
  
• 
  hujumda to'pni boshqarishga o‘rgatish;
  
• 
  himovada qarshilik ko'rsatish va to'pni egailashga o‘rgatish;
  
• 
  hujum va hirnoyada o‘ynash usullariga o'rgatish.
  

Odatda o‘rgatish jarayoni kamida 4 ta shartli bosqich davomida amalga oshiriladi:
1 -bosqich - o‘rgatilayotgan usul texnikasi hakida tasavvur hosil qi- lish.
Ushbu bosqichda tushuntirish, ko'rsatish (namoyisb etish), takror- lash uslublaridan foydalaniladi.
Vositalari: ravon va obrazli so‘zlar bilan tushuntirish. o'zaro suh- bat, muhokama, tahlil, muzoqara va h.k.

2. 
   bosqich - muayyan usul texnikasiga oddiy sharoitda (ortiqcha vazifalarsiz
   

2. 
   sekin shiddatda) o‘rgatish.
   

Qo‘laniladigan o‘rgatish uslublari: ko‘rsatilgan usul mazmunini eslab qolish va uni to‘liq holda bajarish, usulni qism, element va fazalarga bo‘lib o‘rgatish, ularni “oyna” usulida takrorlash (shug'ul- lanuvchilarning biri bajaradi, ikkinchisi trener rahbarligida kuzatadi, tahlil qiladi. xatolarni tuzatadi va baholaydi);

2. 
   bosqich - muayyan usul texnikasiga murakkab sharoitda (ijro etish tezligi oshiriladi, qo‘shimcha vazifalar beriladi, vaziyatlar tug'di- riladi, juftlikda yoki uchlikda bajariladi va h.k.) o‘rgatish.
   

Qo‘llaniladigan o‘rgatish uslublari:
To‘liq-konstruktiv uslubi, takrorlash-tahlil uslubi, reproduktiv us- lub, shaxsiy uslub, xatolarni tuzatish uslubi, o'yin uslubi, musobaqa uslubi.

2. 
   bosqich - o‘rganilgan usullarni mukammallashtirish (o‘quv o’yinlari va nazorat musobaqalari jarayonida).
   

Qo‘llaniladigan o'rgatish va takomillashtirish uslublari: barcha bosqichlarda qo'llaniladigan uslublar, o‘yin uslubi, musobaqa uslubi, videotasvir uslubi.
Yuqorida qayd etilgan barcha bosqichlarga xos o'rgatish uslublari quyidagi vositalar (mashqlar) yordamida qo'Uaniladi: tayyorlov, yor- damchi, yondashtiruvchi, taqlidiy, asosiy (o‘yin usuSlarining o'zi), o'yin va musobaqa mashqlari, yordamchi uskunalar, texnik vositalar va trenajyoriar.
0‘yin texnikasiga o'rgatish, uni takomillashtirish va mukammal- lashtirish samaradorligi nafaqat o'rgatish uslublari hamda vositalari bilan belgilanadi, balki muayyan mantiqiy tartibda qo‘llaniladigan pedagogik (didakcik) prinsiplarga ham bog'Hqdir. Ushbu jarayonda quyidagi pedagogik prinsiplardan foydalanish maqsadga muofiqdir: ilmiylik, ko‘rgazmalilik, onglilik va faollik, muntazamlilik, uzluk- sizlilik, uzviylik va mutanosiblik, mukammallik, o'rgatuvchi-takomil- lashtiruvchi mashqlar hajmi va shiddatini "to'lqinsimon" yo'nalishda oshira borish, o'rgatish va tarbiyalash.
O'rgatish bosqichlari, uslublari, vositalari va prinsiplarining qo'l- lanish tartibi 8- va 9-jadvallarda keltirilgan.