O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi

 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Xususiy kapitalning tarkibi 
Zaxira kapital 
Qo’shilgan kapital 
Ustav kapital 
Taqsimlanmagan 
foyda(qoplanmagan 
zarar)
Moliyaviy hisobotning tarkibi 
Pul oqimlari harakati 
to’g’risidagi hisobot (4-shakl)
Xususiy kapital to’g’risidagi
hisobot (5-shakl)
Buxgalteriya balansi (1-shakl)
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot (2-shakl)
Asosiy vositalar harakati 
to’g’risidagi hisobot (3-shakl)
Debitorlik va kreditorlik 
qarzlari to’g’risidagi hisobot 
(2a-shakl)

---

 
 
“DAROMAD VA XARAJATLAR AUDITI” MAVZUSI BO’YICHA TARQATMA 
MATERIALLAR 
 
KORXONALAR FOYDASINING TAQSIMLANIShI 
Qayta ishlash 
korxonalarida 
foydaning 
taqsimlanishi 
 
Davlat 
byudjetiga 
soliqlar, 
yig’imlar va 
to’lovlar 
Ishlab 
chikarishni 
rivojlantirish 
va 
zaxiralashga 
Aktsiya va 
kapital 
egalariga 
divident 
tulashga 

---

 
9900 – “Yakuniy moliyaviy natija” schyoti bilan bog’liq bo’lgan barcha schyotlar 
korrespondentsiyasi. 
D-t 9110,9120,9130,9140 K-t 
Д-т 9410,9420,9430 К-т 
Д-т 9610 – 9690 К-т 
Д-т 9720 К-т 
D-t 9900 K-t 
Sotilgan maxsulot tannarxini xi-sobga 
oluvchi schyotlarning xisobot davri 
oxirida yopilishi 
D-t 9010,9020,9030 K-t 
Asosiy faoliyatdan olinadigan daromad-larni 
xisobga oluvchi schyotlarning xiso-bot davri 
oxirida yopilishi 
Davr xarajatlarini xisobga oluv-chi 
schyotlarning xisobot davri oxiriga 
yopilishi 
Д-т 9310 – 9390 К-т 
Asosiy faoliyatdan olinadigan boshka da-
romadlarni xisobga oladigan schyotlar-ning 
yopilishi 
Moliyaviy faoliyat buyicha xarajat-larni 
xisobga oluvchi schyotlarning yopilishi 
Д-т 9510 – 9590 К-т 
Moliyaviy faoliyatdan olinadigan daro- 
madlarni xisobga oluvchi schyotlarning 
yopilishi 
Favkulodda zararlar schyotining 
yopilishi 
 
Д-т 9710 К-т 
Favkulodda foydalar schyotining yopilishi 
Д-т 9810 – 9890 К-т 
Foydaning sarflanishi 
schyoti(solik buyicha)ning 
yopilishi 
Д-т 8710 К-т 
9900 – “Yakuniy moliyaviy natija” 
schyotining yopilishi (zarar) 
9900 – “Yakuniy moliyaviy natija” schyotining yopilishi 
(foyda)

---

 
 
“Bo’ka paxta tozalash” OAJ moliyaviy natijalarning tarkibi, tuzilishi va dinamik o’zgarishlarining 
tahlili 
 
Ko’rsatkichlar 
Yil boshiga 
Yil oxiriga 
O’zgarishi (+,-) 
Summa
, ming 
so’m 
Soliq 
to’langung
acha 
bo’lgan 
foydaga 
nisbatan 
salmog’i,
% 
Summa, 
ming 
so’m 
Soliq 
to’langunga
cha bo’lgan 
foydaga 
nisbatan 
salmog’i, % 
Summa-
dagi 
Salmo-
g’idagi 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
1. 
Mahsulot 
(ish, 
xizmat)lar 
sotishdan 
olingan yalpi foyda 
447210 
494 
622779 
513 
175569 
19.1 
2. Davr xarajatlari va 
asosiy 
faoliyatning 
boshqa 
jarayonlaridan 
daromad va xarajatlar 
365849 
404 
508666 
419 
142817 
15.0 
3. 
Asosiy 
ishlab 
chiqarish 
faoliyatining 
yalpi moliyaviy natijasi 
91957 
102 
121611 
100.3 
29654 
- 1.4 
4. 
Umumxo’jalik 
faoliyatining 
yalpi 
moliyaviy natijasi 
90468 
100 
121294 
100 
30826 
- 
5. Favquloddagi foyda va 
zararlar 
- 
- 
- 
- 
- 
6. 
Daromad 
solig’i 
to’lagunga qadar foyda 
(zarar) 
90468 
100 
121294 
100 
30826 
- 
7. Daromad (foyda)dan 
soliq va boshqa soliqlar 
47489 
52 
52548 
43 
5059 
- 9.2 
8.. Hisobot davridagi sof 
foyda yoki zarar 
42979 
48 
68746 
57 
25767 
9.2 
 
Umumiy xulosa qilib korxona ma’muriyati birinchi navbatda davr xarajatlari hamda moliyaviy 
faoliyat xarajatlarini qisqartirish choralarini ko’rishi lozim bo’ladi. 
 

---

 
TAQSIMLANMAGAN FOYDA 
To’lovga 
yo’naltirilgan foyda 
Jamg’armaga 
yo’naltirilgan foyda
Dividentlar to’lash 
Qayta ishlash 
korxonalarining 
boshqa maqsadlari 
uchun 
Rezerv kapitalini 
tashkil qilish 
Nizomda belgilangan 
boshqa daromadlarni 
tashkil qilish 
Qayta ishlash 
korxonalarining 
boshqa maqsadlari 
uchun 
 
R 
E 
I 
N 
V 
E 
S 
T 
I 
T
s 
I 
Y
a 
 

---

 
 
MOLIYAVIY NATIJALAR AUDITINING DASTURI 
Tekshirilayotgan korxona “Bo’ka paxta tozalash” OAJ 
Audit davri 14.03.2013-02.04.2013 
Auditorlik guruhi rahbari Abdullaev S. 
Auditorlik guruhi tarkibi Jo’raev S, Kenjaev B. 
Rejalashtirilgan auditorlik tavakkalchiligi 5% 
Rejalashtirilgan muhimlik darajasi 4% 
№ 
Audit bo’limlari bo’yicha 
auditorlik muolajalar 
ro’yxati 
O’tkazish 
davri 
Ijrochi 
Auditorning ishchi 
hujjatlari 
Izoh 
1. Yalpi moliyaviy natija 
shakllanishini tekshirish 
20.04.2013 Jo’raev S. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
2. Davr xarajatlarini tekshirish 
21.04.2013 Kenjaev B. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
3. Asosiy faoliyatning boshqa 
jarayonlaridan olingan 
daromadlarni tekshirish 
22.04.2013 Jo’raev S. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
4. Moliyaviy faoliyat bo’yicha 
daromad va xarajatlarni 
tekshirish 
22.04.2013 Kenjaev B. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
5. Favqulodda foyda yoki zarar 
mavjudligini tekshirish 
22.04.2013 Xalilov Sh. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
6. Foydadan hisoblangan va 
to’langan soliqlarni tekshirish 
23.04.2013 Kenjaev B. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
7. Sof foyda hajmini tekshirish 
23.04.2013 Jo’raev S. 
Moliyaviy natijalar 
to’g’risidagi hisobot, 11-
jurnal-order 
 

---

Moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobot - 2-sonli shakl 
Kursatkichlar nomi 
Satr 
kodi 
Utgan yilning shu davrida 
Xisobot davrida 
Daromadla
r 
Xarajatlar 
Daromad
lar 
Xarajatla
r 
Mahsulot (tovar, ish va xizmat)larni sotishdan 
sof tushum 
0.10 
2140110 
x 
4224219 
x 
Sotilgan 
mahsulot 
(tovar, 
i 
shva 
xizmat)larning tannarxi 
0.20 
x 
1692900 
x 
3601440 
Mahsulot 
(tovar, 
ish 
va 
xizmat)larni 
sotishning yalpi foydasi (zarari) (satr 010-
020) 
0.30 
447210
622779
Davr 
xarajatlari, 
jami 
(satr. 
050+060+070+080), shu jumladan:
0.40 
x 
360551 
x 
504917 
Sotish xarajatlari
0.50 
x 
x 
Ma’muriy xarajatlar
0.60 
x 
188676 
x 
192456 
Boshqa operatsion xarajatlar
0.70 
x 
171875 
x 
312461 
Kelgusida 
soliqqa 
tortiladigan 
bazadan 
chiqariladigan hisobot davri xarajatlari
0.80 
x 
x 
Asosiy faoliyatning boshqa daromadlari
0.90 
5298 
x 
3749 
x 
Asosiy faoliyatning foydasi (zarari) (satr. 030-
040+090)
100 
91957
121611
Moliyaviy faoliyatning daromadlari, jami 
(satr. 120+130+140+150+160), shu ju 
110 
6750 
x 
15486 
x 
Dividendlar shaklidagi daromadlar
120 
6750 
x 
15486 
x 
Foizlar shaklidagi daromadlar
130 
x 
x 
Uzoq muddatli ijara (moliyaviy lizing)dan 
daromadlar
140 
x 
x 
Valyuta kursi farqidan daromadlar
150 
x 
x 
Moliyaviy faoliyatning boshqa daromadlari
160 
x 
x 
Moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlar (satr. 
180+190+200+210), shu jumladan:
170 
x 
8239 
x 
15803 
Foizlar shaklidagi xarajatlar
180 
x 
4196 
x 
Uzoq muddatli ijara (moliyaviy lizing) 
bo’yicha foizlar shaklidagi xarajatlar
190 
x 
3871 
x 
7885 
Valyuta kursi farqidan zararlar
200 
x 
172 
x 
7918 
Moliyaviy faoliyat bo’yicha boshqa xarajatlar
210 
x 
x 
Umumxo’jalik faoliyatining foydasi (zarari) 
(satr. 100+110-170)
220 
90468
121294
Favquloddagi foyda va zararlar
230 
Daromad (foyda) solig’ini to’lagunga qadar 
foyda (zarar) (satr. 220+\-230)
240 
90468
121294
Daromad (foyda) solig’i
250 
x 
43041 
x 
41760 
Foydadan boshqa soliqlar va yig’imlar
260 
x 
4448 
x 
10788 
Hisobot davrining sof foydasi (zarari) (satr. 
240-250-260)
270 
42979
68746

---

 
 
MOLIYAVIY NATIJALAR AUDITINING DASTURI 
№
№ 
Auditorlik tadbirlari
ro’yhati 
O’tkazish 
davri 
Bajaruvchi 
Auditorning ish 
hujjatlari 
 
Izohlar 
Hujjatlarni olish
A
A. Nazorat vositalari testlari
1
1
Ichki nazorat tizimi bo’yicha 
test o’tkazish ( INT )
14.03.2013 
Malikov
M. G. 
Savolnoma 
2
2
Buxgalteriya 
hisobi 
tizimi 
bo’yicha test o’tkazish ( BXT)
14.03.2013 
Malikov
M. G. 
Savolnoma 
3 
Buxgalteriya hisobi maqsadi 
uchun 
tuzilgan 
xisob 
siyosatining tizimi 
14.03.2013 
Nosirov B.T. 
Savolnoma 
4
4 
Soliq xisobi maqsadi uchun 
tuzilgan xisob siyosatining 
tizimi 
14.03.2013
Nosirov B.T. 
Savolnom
a 
5
5
Buxgalteriya balansi va xisob 
registlaridagi 
ko’rsatkich-
larning bir hilligini tekshirish 
14.03.2013
Sodiqov D. 
G. 
Savolnom
a 
6
6
Auditorlik tanlash hisob-kitobi 15.03.2013
Axmadjonov 
K. N. 
Xisob-kitoblar 
7
7
Tanlab 
olish 
miqdori 
va 
tuzilishi 
15.03.2013
Sodiqov D. 
G. 
Xisob-kitoblar 
9
Monetar 
tanlab 
olishni 
tekshirish 
15.03.2013
Sodiqov D. 
G. 
Xisob-kitoblar 
Stratifikatsiyali 
tanlab 
olishning tuzilishi 
15.03.2013
Sodiqov D. 
G. 
Xisob-kitoblar 
B. 
Mohiyati 
bo’yicha 
muomilalar 
Daromadlar auditi 
17.03.2013 
Malikov
M. G. 
Oborot 
qaydnomasi, 
to’lov 
qaydnomasi 
Sotishdan olingan sof tushum-
ning to’g’riligini tekshirish 
18.03.2013 
Nosirov B.T. 
Oborot 
qaydnomasi, 
to’lov 
qaydnomasi 
Asosiy faoliyatdan olingan 
boshqa 
daromadlarni 
tekshirish 
19.03.2013 
Sodiqov D. 
G. 
Buxgalteriya 
balansi, Jurnal-
orderlar,qaydnom
alar 

---

Moliyaviy faoliyatdan olingan 
daromadlarni 
tekshirish, 
favquloddagi 
daromad(foyda)ni tekshirish 
20.03.2013 
Malikov
M. G. 
Moliyaviy 
hisobot, bosh 
kitob, 
Buxgalteriya 
balansi 
Daromadlarning 
so’nggi 
moliyaviy natijalar schyotiga 
to’g’ri 
o’tkazilganligini 
tekshirish. 
Xarajatlarning 
auditi 
21.03.2013 
Nosirov B.T. 
Buxgalteriya 
balansi, bosh 
kitob, moliyaviy 
hisobot, oborot 
qaydnomasi 
Harajatlarning 
rejalashtirilishini 
tekshirish.Harajatlarning 
tarkibini aniqlash. Mahsulot 
tannarxini auditi 
22.03.2013 
Sodiqov D. 
G. 
Buxgalteriya 
balansi, to’lov 
qaydnomalari, 
moliyaviy 
hisobot, jurnal-
orderlar 
Davr harajatlarining auditi. 
Moliyaviy faoliyat harajatlari 
va 
favquloddagi 
zararlarni 
tekshirish. 
22.03.2013 
Nosirov B.T. 
Kirim va chiqim 
orderlar, 
moliyaviy hisobot 
Moliyaviy 
natijalarning 
qoldig’ini tekshirish. 
23.03.2013 
Malikov
M. G. 
Buxgalteriya 
balansi, bosh 
kitob, hisob 
regestrlari 
Hisob 
registrlari 
va 
hisobotlarda 
moliyaviy 
natijalarni tekshirish 
24.03.2013 
Nosirov B.T. 
Moliyaviy 
hisobotlar 
D. Bo’lim bo’yicha yakuniy 
ma’lumotlar 
Xato 
va 
kamchiliklarning 
taxminiy ro’yhati 
24.03.2013 
Malikov
M. G. 
Xisob - kitoblar 
Tizimli(sistemali) kamchiliklar 
to’g’risida ma’lumot 
24.03.2013 
Malikov
M. G. 
Xisob - kitoblar 
Me’yoriy xujjatlar bo’yicha 
aniqlangan kamchiliklar 
25.03.2013 
Axmadjonov 
K. N. 
Xisob - kitoblar 
Audit bo’limi bo’yicha xulosa 
25.03.2013 
Axmadjonov 
K. N. 
Xisob - kitoblar