O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mаxsus tа`lim vаzirligi tоshkеnt to’qimаchilik vа еngil sаnоаt instituti

3-jadval. Boshqarish ta'limotidagi to’rt yo’nalish (maktab)
№ Maktab
nomlari
Namoyandalari Turli maktablarning boshqaruv ta'limotiga
qo’shgan hissasi
1.
Ilmiy
menejment
maktabi
1340-1400
yillar
Amir Temur
- Mamlakatni idora qilish va saltanatni
boshqarish uslubi, strategiyasi va taktikasini
joriy qildi.
-XIV-XV asrlar voqealari va ijtimoiy
hayotni o’zida aks ettirgan qimmatli asar
Temur tuzuklarini yaratdi. Mazkur asarda
bayon etilgan boshqarish yo’l-yo’riqlari,
qonun-qoidalari,
pand-nasihatlari
O’zbekiston mustaqilligini mustahkamlash
yo’lida xizmat qilmoqda.
-Kuchli davlatni barpo etish, davlat
hokimiyatining qaysi ijtimoiy toifalariga
tayanishi, mansabdor shaxslarni ularning
sifatlariga ko’ra tanlash va vazifalarga
tayinlash borasida amaliy jihatdan
mukammal bo’lgagn ta'limotni yaratdi.
-Buyuk davlat arbobi, dunyoviy
bilimlarning sohibi bo’lgan Sohibqiron

---

13
markazlashgan davlatni barpo etishi orqali
o’rta asrlarda buyuk shaxslar etishib
chiqishi uchun moddiy, g’oyaviy zaminni
yaratdi.
(1885-1920)
yillar
F. Teylor
G. Emerson va
boshqalar
- Vazifani bajarishning maqbul usullarini
topish maqsadida ilmiy tahlilni qo’llash.
- Vazifani bajaruvchi eng maqbul xodimni
tanlash va uning o’qitilishini ta'minlash.
- Vazifani samarali bajarilishini
ta'minlovchi xodimlarni zarur resurslar bilan
ta'minlash.
- Yuqori mehnat unumdorligini ta'minlash
maqsadida xodimlarni muntazam
rag’batlantirib turish.
2.
Mumtoz yoki
ma'muriy
menejment
(1920-1950)
A. Fayol, M.
Veber va
boshqalar
- Boshqaruv printsiplarini rivojlantirish.
- Boshqaruv funktsiyalarini bayon etish.
- Tashkilotni yalpi boshqarishda sistemali
yondoshuvni asoslash.
3.
"Inson
munosabatlari"
maktabi (1950
yildan
hozirgacha)
E. Meyo, R.
Laykert va
boshqalar
- Mehnat unumdorligini oshirish maqsadida
o’zaro munosabatlardan qoniqish hosil
qiluvchi usullarni qo’llash.
- Kompaniyaning siyosati va istiqbolini
xodimlarning xulq-atvoriga asoslangan
holda tashkil etish.
4.
Miqdoriy
tizimli yoki
zamonaviy
menejment
(1950 yildan
G. Saymon,
P. Druker,
E. Deyl va
boshqalar
-
Murakkab boshqaruv muammolarini
chuqurroq tushunish maqsadida turli
modellarni ishlab chiqish va qo’llash.
- Murakkab vaziyatlarning echimi bo’yicha
boshqaruv xodimlariga yordam beruvchi

---

14
hozirgacha)
miqdoriy usullarni ishlab chiqish.