O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mаxsus tа`lim vаzirligi tоshkеnt to’qimаchilik vа еngil sаnоаt instituti

Nazorat savollari
1. "Struktura" nima? Boshqarish strukturasichi?
2. Boshqarish bo’g’ini va bosqichi deganda nimalar deya olasiz?
3. Boshqarish strukturasini belgilash nimalarga bog’liq?
4. Boshqarish strukturasining qanday tashkiliy turlarini bilasiz?
6. Chiziqli pog’onali strukturaning mohiyati nimada? Uning qanday
avfzalliklari va kamchiliklari bor?
7. Chiziqli-shtabli struktura to’g’risida nimalar deya olasiz?
8. Funktsional strukturaning o’ziga xos xususiyati nimada? Buning ham
kamchiliklari bormi?
9. Dasturli-maqsadli strukturaning mohiyati nimada? Uning qanday turlarini
bilasiz?

---

50
10. Matritsaviy struktura deganda nimani tushunasiz? Uning afzalliklari
nimada?
11. Boshqarishning tashkiliy strukturasini takomillashtirishning qaysi
yo’nalishlarini bilasiz?
Tayanch iboralar
Struktura. Ishlab chiqarish strukturasi. Boshqarish bo’gini. Boshqaruv
tashkiliy strukturasi. Chiziqli struktura. Funktsional struktura. Chiziqli shatabli
struktura. Chiziqli funktsional struktura. Norasmiy aloqalar. Korxona. Firma.
Konglomerat. Venchur.
Mavzu-5. Boshqarish usullari
1. Boshqarish usullari to’g’risida tushuncha
2. Boshqarishning tashkiliy-ma'muriy usullari
3. Boshqarishning iqtisodiy usullari
4. Boshqarishning ijtimoiy-ruhiy usullari
1. Boshqarish usullari to’g’risida tushuncha
Usul
- bu tadqiqot qilish yoki ta'sir ko’rsatish usulidir. Tadqiqot qilish nuqtai
nazaridan uslub deganda boshqaruv ob'ektini o’rganish jarayonida qo’llaniladigan
usullar, ya'ni:
·
sistema (tizim)li yondoshuv;
·
kompleks yondoshuv;
·
tarkibiy yondoshuv;
·
integratsion yondoshuv;
·
modellashtirish;
·
iqtisodiy-matematik yondoshuv;
·
kuzatish;
·
eksperiment;
·
sotsiologik kuzatuv kabi tahlilning ilmiy usullari tushuniladi.
Ta'sir ko’rsatish nuqtai nazardan esa usul deganda boshqarish funktsiyalarini
amalga oshirish uchun boshqaruv ob'ektiga ta'sir o’tkazish usullari tushuniladi.
Bunday usullarga quyidagilar kiradi:

---

51
- funktsional tizimosti ob'ektlarini boshqarish usuli;
- boshqarish funktsiyalarini bajarish usullari;
- boshqaruv qarorlarini qabul qilish usullari.
Har xil yondashuvlar, yo’sinlar, yo’llar yordamida amalga oshiriladigan
turli-tuman boshqaruv ishlarining majmui - boshqaruvning aniq va o’ziga xos
usullari deb yuritiladi.