Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkеnt moliya instituti



Download 2,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/165
Sana04.08.2021
Hajmi2,26 Mb.
#138060
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   165
Bog'liq
Moliya bozori Darslik

Tovarlarning  forvard  narxi.  Agar  forvard  shartnoma  bazis  aktivi  tovar 
hisoblansa,  u  holda  uning  egasi  forvard  shartnoma  xaridoridan  farqli  ravishda 
tovarlarni  saqlash,  ularni  transportda  yetkazish  va  sugʻurtalash  bilan  bogʻliq 
qoʻshimcha  harajatlarni  amalga  oshiradi.  Oʻz  navbatida  tovarning  forvard  narxi 
                                                
16
Буренин А.  Н. Рынок ценных бумаг и производных финансовых инструментов:Учебное пособие.  – М.: 1 
Федеративная Книготорговая Компания, 1998. –174 с.
 


63 
 
koʻrsatilgan  xarajatlar  summasiga  mos  ravishda  oshirilishi  lozim.    Agar  tovarni 
saqlash xarajatlari, transport xarajatlari va sugʻurtalash bilan bogʻliq xarajatlardan 
bir dona mahsulotga qancha toʻgʻri kelishi aniq belgilangan boʻlsa, u holda bunday 
tovarning forvard narxi quyidagi formula bilan aniqlanishi mumkin:   
𝐹 = S (1 + r
t
365
) + 𝑍                      (7) 
Bu  yerda,  F–  tovarning  forvard  narxi;  S  –tovarning  spot  narxi;  Z–  tovarni 
saqlash,  transport  xarajatlari  va  sugʻurtalash  bilan  bogʻliq  xarajatlar  (bir  dona 
mahsulotga); t– forvard shartnoma muddati (kunlarda). 
Agar  saqlash  xarajatlari,  transport  xarajatlari  va  sugʻurtalash  bilan  bogʻliq 
xarajatlar  tovarning  qiymatiga  bogʻliq  holda  oʻzgaruvchan  boʻlsa  (bunday  holat 
kam uchraydi), u holda bunday tovarning forvard narxi quyidagicha hisoblanadi: 
𝐹 = S (1 + (r + 𝑧)
t
365
)                      (8) 
Bu  yerda,  z  –  tovarni  saqlash,  transport  xarajatlari  va  sugʻurtalash  bilan 
bogʻliq xarajatlar (bir yil hisobida tovar qiymatidan foizda) 
Misol.  1  unsiya  oltinning  spot  narxi  1875  dollar.  Agar  risksiz  foiz  stavkasi 
yillik  7%ni  tashkil  etsa,  tovarni  saqlash  xarajatlari,  transport  xarajatlari  va 
sugʻurtalash bilan bogʻliq xarajatlar boʻyicha quyidagi ikki holatni inobatga olgan 
holda, oltinning uch oylik forvard narxi qanchaga teng boʻladi? 
1) Har bir unsiyaga 15 dollardan xarajat toʻgʻri keladi; 
2) Tovar qiymatidan yillik 4% miqdorida toʻgʻri keladi. 
Birinchi holatda forvard narxga xarajatlarni qoʻshish lozim.  
1875 × (1 + 0,07 × 91 365

) + 15 = 1922,72 долл. 
Ikkinchi  holatda  esa  risksiz  foiz  stavkaga  oltinning  qiymatidan  kelib  chiqib 
aniqlanadigan  xarajatlar  miqdorini  qoʻshish  orqali  tovarning  forvard  narxini 
aniqlash lozim.  
1875 × (1 + (0,07 + 0,04) × 91 365

) = 1926,42 долл. 
Umuman olganda bozor ishtirokchilari tomonidan forvard narxlarni aniqlash 
orqali  bozordagi  mavjud  forvard  shartnomalarining  haqiqiy  qiymatini  baholash 
hamda arbitraj operatsiyalarini amalga oshirish imkoniyatlarini oʻrganish mumkin. 
Xuddi mana shu tartibda aktivlarning fyuchers narxlari ham aniqlanadi.   
 

Download 2,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   165




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish