O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi toshkеnt davlat sharqshunoslik instituti

Takalisoy  g‟ori.  Samarqanddan  50  km  janubi-sharqda  bo‘lib,  Taxtaqoracha  dovoni 
rayonida  dengiz  sathidan  2000  m  balandlikda  joylashgan.  G‘ordan  nukleuslar,  parrakchalar, 
uchrindilar,  tosh  pichoq,  qirg‘ich  va  boshqa  tosh  qurollari,  kul  qoldiq-lari,  turli  hayvonlarga 
taalluqli suyaklar topilgan.  

---

 
 
44 
 
Olimlarning fikricha, Takalisoy  g‘orida  yashagan ibtidoiy kishilar omonqo‘ton-liklardan 
ancha keyin, so‘nggi paleolit davrida – urug‘chilik tuzumiga o‘tish davrida yashagan bo‘lishlari 
mumkin.  
Yuqori  poleolit  davrining  yana  bir  klassik  yodgorligi  1939  yilda  geolog  Xarla-mov 
tomonidan Samarqand shahridan o‘tgan qadimgi  Siyobcha soyi  yoqasidan topildi. Bu makonda 
uzoq  yillar  SamDU  olimlari  ish  olib  boradilar.  Natijada,  makondan  hayvon  suyagi  qoldiqlari, 
odam skeletiga doir materiallar topiladi. Arxeologlar D.Lev va M.Jo‘raqulovlar  makonni qazish 
vaqtida  undan  chaylasimon  kulbaning  izlari  va  uning  markazidan  kul  qatlami  bilan  o‘choq 
qoldig‘iga  duch  keladi.  Keyinchalik  arxeologlar  Siyobcha  soyining  boshqa  nuqtalaridan  shu 
davrga  mansub  yana  bir  necha  makonlarni  aniqlaydilar.  Ammo  ularda  inson  faoliyati  izlarini 
ko‘rsatuvchi  madaniy  qatlamlar  yaxshi  saqlanmagan  edi.  Shunday  bo‘lsada,  bu  yerdagi 
kramon‘on  odami  va  hayvon  suyaklari  bilan  bir  qatorda  ayollarning  taqinchoqlari  qoldiqlari 
bo‘lgan-teshilgan danaklar topilgan.