O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti yuridik fakulteti

Uchinchidan
,  ish  haqi  va  boshqa  to‘lovlarni  hisoblash  inson  omiliga  bog‘liq  bo‘lib,  dasturga  xisobchi 
tomonidan  ma’lumotlar  kiritish  imkoniyati  cheklanmagan,  doimiy  va  umumiy  tarzda  nazoratga  olinmagan. 
Muassasa hisobchisi toanidan kiritilayotgan ma’lumotlarni to‘g‘riligini faqat davriy tekshiruvlar asosida aniqlash 
mumkin.  
Ish haqi va boshqa mablag‘larni to‘lash bevosita kadrga oid buyruqlarga bog‘liq bo‘lishiga qaramasdan 
oylik dasturiga kadrlar bo‘limi elektron tarzda bog‘lanmagan, dastur buyruq va boshqa ish haqini to‘lash uchun 
asos  bo‘ladigan  hujjtalarni  elektron  shaklini  yuklash  joriy  etilmagan,  moliyaviy  nazorat  organlarida  doimiy 
elektron nazorat usullari mavjud emas.    
Byudjet mablag‘larini talon-toroj qilish bilan bog‘liq sodir etilgan umumiy 42 ta jinoyatdan 16 tasi yoki 
32,4%  aynan  oylik  ish  haklarini  avtomatlashtirilgan  tizimda  hisoblovchi  (“Uzasbo”)  kompyuter  dasturiga 
ishonchsiz  va asossiz  ma’lumotlar,  aksariyat  holatlarda  esa ish  hakining  bazaviy  stavkalarini orttirib  ko‘rsatish 
yuli bilan sodir etilayotganligini ko‘rish mumkin .  
Korrupsion  jinoyatlarni  sodir  etilishiga  imkon  berayotgan  eng  asosiy  shart-sharoitlar  sabablaridan  biri, 
Oliy  va  o‘rta-maxsus  vazirligi  tizimidagi  quyi  bo‘g‘inlarida  ishlovchi  har  bir  xodim  uchun  alohida  ish  haki 
hisoblanish uchun bazaviy tariflar aniq ishlab chikilgan bo‘lsada, kompyuter dasturiga avtomatik kiritish yulga 
kuyilmagan, aksincha bunday vakolat muassasa xisobchilari ixtiyorida qoldirilgani sababli qonun buzilishlariga 
yo‘l qo‘yilmoqda.  

---

18 
 
To‘rtinchidan,
  byudjet  mablag‘lari  va  moddiy  resurslarni  tasarruv  etishda  mutloq  vakolat  rahbar  va 
hisobchilar  qo‘lida  bo‘lib,  mazkur  faoliyat  ustidan  jamotchilik  nazorati,  ochiqlik  va  shaffoflikni  ta’minlovchi 
manfaatdor shaxslardan shakllantirilgan istituonal tuzilmalar mavjud emas.  
Beshinchidan,
 oliy ta’lim muassasasi uchun davlat xaridlarini amalga oshirishda birlamchi manfaatdor 
bo‘lgan oliy muassasi jamoasidandan shakllantirilgan jamoatchilik nazorati mavjud emas.   
Jumladan,  muasasaga  turli  uskunalar,  jixozlar  va  o‘quv  resurslarini  sotib  olish,  qurilish  hamda  kapital 
ta’mirlash  ishlarini  olib  borishda  davlat  mablag‘lari  moliya  tashkiloti  mansabdorlari,  muassasa  rahbari, 
hisobchisi,  qurilish  bo‘yicha  mutaxasis,  xo‘jalik  bo‘limi  mudiri  xodimlari  o‘rtasida  turli  tizimli  jinoiy 
mehanizmlar asosida talon-toroj qilinmoqda.  
Oltinchidan,
  oliy  ta’lim  muassasalarini  o‘zini-o‘zi  moliyaviy  ta’minlash  joriy  etilmaganligi  davlat 
byudjeti mablag‘larini o‘zlashtirishning asosiy sabablaridan biri hisoblanadi.   
Agar ta’lim muassasasi o‘zini-o‘zi moliyaviy ta’minlasa davlatdan unga pul mablag‘lari ajratilmaydi, bu 
o‘z navbatida byudjet mablag‘larini o‘zlashtirish holatini butunlay oldini olishga xizmat qiladi.  
Xususan,  O‘zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasining  2019  yil  3  dekabrdagi  “Oliy  ta’lim 
muassasalarini bosqichma-bosqich o‘zini o‘zi moliyalashtirish tizimiga o‘tkazish to‘g‘risida”gi 967-sonli qarori 
bilan  2020  yil  1  yanvardan  boshlab,  tajriba-sinov  tariqasida  10  ta  oliy  ta’lim    muassasasiga  o‘zini  o‘zi 
moliyalashtirish tizimiga o‘tishga ruxsat berildi.