O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi t. U. Umarov

Asbobsozlik materiallarining fizik va mexanik xususiyatlari. 
 
Kesuvchi  asboblarni  ishlatilish  tajribasi  shuni  ko‘rsatadiki,  ishlov 
beriladigan  materiallarni  mustahkamligi  va  alohida  xususiyatlari  sababli  yangi 
asbobsozlik  materiallarning  qo‘llanilishi  chegaralangandir.  Vaholanki,  o‘zining 
qattiqligi va qator fizik va mexanik xususiyatlari bilan ular ishlab chiqarishda keng 
tarqalgan bo‘lishi kerak. 

---

39 
 
Quyidagi  1.2-jadvalda  ayrim  asbobsozlik  materiallarining  fizik  va  mexanik 
xususiyatlari 
keltirilgan. 
1.12-rasmda 
esa 
asbobsozlik 
materiallarining 
mustahkamliligi va qattiqligi bo‘yicha klassifikatsiya ko‘rsatilgan. (1.12-rasm)  
 
 
1.12-rasm. Asbobsozlik materiallarining mustahkamligi va qattiqligi 
bo‘yicha klassifikatsiyasi. 
 
Zamonaviy texnologiya esa alohida xususiyatli materiallarga mexanik ishlov 
berishni  taqazo  etadi.  Yuqori  mustahkamlikka  ega  bo‘lgan  po‘latlar  va 
kompozitsion  materiallar,  sintetik  tolali  yangi  konstruksion  materiallarga  ishlov 
berishning  texnologik  jarayoniga  va  asbobsozlik  materialining  xususiyatlariga 
maxsus talablar qo‘yadi.[13] 
1.13-rasm  da  har  xil  guruhdan  materiallar  uchun  kesish  rejimlarining 
optimal chegaralari ko‘rsatilgan. (1.13-rasm) 

---

40 
 
 
1.13-rasm. Har-xil asbobsozlik materiallarining solishtirma 
kesish rejimlari.