O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi sirdaryo viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va

5- ILOVA

Ta’lim oluvchilar bilimini faollashtirish
Metal qotishma, metalmaslar, texnik metallar, kristall moddalar, kristallanish, kristal panjara, uya, kristal panjara turlari, kristal markaz, metallarni xossalari.

6- ILOVA

Yangi o’quv materiali bayoni

Ximiyaviy xossalari.

Metallar va qotishmalar muxit ta’sirida ximiyaviy o‘zgaradi. Bu o‘zgarishlarni korroziya deb ataladi.

Korroziya turli metallarda turlicha ruy beradi: temir zanglaydi, misni ustki qismi kukaradi, qurg‘oshin xiralashadi, alyuminiy qorayadi va xakazo.

Ko‘p metallar va qotishmalar yuqori temperatura sharoitida ximiyaviy o‘zgaradi.

Metallar qizdirilganda oksidlanib, ustki qismida kuyindi hosil qiladi.

Metallarni oksidlanishi, bug‘lanish va boshqa xodisalar sababli nobud bo‘lishi chikindiga chiqish deb ataladi.

YUqori darajada qizdirilganda oksidlanmaydigan metallar issiqlikka chidamli metallar deb ataladi.

Ba’zi metallar chug‘dek qizdirilganda ham o‘z strukturasini saqlash, yumshamaslik va og‘ir nagruzkada ham deformatsiyalanmaslik xususiyatiga ega, bunday metallarni o‘tga chidamli metallar deb aytiladi.

Ko‘p hollarda metallar ishqorlar, kislota tuzlar ta’sirida bo‘ladi.

Agarda metallarga ishqor, kislota va tuzlar ta’sir etmasa, bunday metallar kislotaga, tuzga va ishqorga chidamli metallar deyiladi.