O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev

 
Qo'shimcha adabiyotlar
1. Shodmonov SH., Ranixo'jayev F. Bozor iqtisodiyotiga o'tish sharoitida ijtimoiy takror 
ishlab chiqarish (o'quv qo'llanma). T., Mehnat, 1993. 
2. Qodirov va boshq. Iqtasodiyot nazariyasi. T., 1996. 

---

3. Ekonomicheskaya teoriya. Uchebnik pod. red. I. P. Nikolayevoy. M. : «Prospekt», 1998. 
Gl. 11. 
4. I. P. Nikolayev. Ekonomicheskaya teoriya. Uchebnik. M.: «InoRus»D998. Gl. 
 
XII. ISTE'MOL, JAMG'ARMA VA INVESTITSIYALAR
 
Ma'ruza matnlari
1. Iste'mol va jamg'armaning iqtisodiy mazmuni hamda ularning o'zaro bog'liqligi. 
2. Jamg'arishning mohiyati, omillari va samaradorligi. 
3. Investitsiyalar va uning darajasini belgilovchi omillar. 
 
1-§. Ists'mol va jamg'armapiig iqtisodiy mazmuni
hamda ularping o'zaro bog'liqligi
Milliy iqtisodiyotda yangidan vujudga keltirilgan qiymat, ya'ni milliy daromad iste'mol va 
iqtisodiy jamg'arish maqsadlarida ishlatiladi. Iste'mol keng ma'noda jamiyat iqtisodiy ehtiyojlarini 
qondirish jarayonida ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlardan foydalanishni, uni iste'mol qilib 
tugatishni bildiradi. Bunda unumli va shaxsiy iste'mol farqlanadi. 
Unumli iste'mol bevosta ishlab chiqarish jarayoniga tegishli bo'lib, ishlab chiqarish vositalari 
va inson ishchi kuchining iste'mol qilinishini, ya'ni ulardan foydalanish jarayonini anglatadi. 
Shaxsiy iste'mol ishlab chiqarish sohasidan tashqarida ruy berib, bunda iste'mol 
buyumlaridan bevosita foydalaniladi yoki ular to'liq iste'mol qilinadi. 
Iste'mol jarayonida turli xil moddiy va ma'naviy ne'matlardan foydalaniladi, Iste'mol 
qilinadigan ne'mat turiga bog'liq ravishda moddiy ne'matlarni va xizmatlarni iste'mol qilish 
ajratiladi. 
Individual yoki jamoa bo'lib iste'mol qilish farkdanadi. Alohida oila yoki jamiyat 
a'zolarining ixtiyorida bo'lgan moddiy ne'matlarni iste'mol qilish individual iste'molga kiradi, 
jamiyat a'zolarining guruhlari moddiy ne'mat va xizmatlardan foydalanishi jamoa bo'lib iste'mol 
qilishga kiradi. 
Iste'mol fondi mablag'laridan butun iqtisodiyot doirasida band bo'lgan xodimlarning moddiy 
va madaniy ehtiyojlarini, shu jumladan boshqarish va mudofaa ehtiyojlarini qondirish uchun 
foqdalaniladi. U butun aholiniig shaxsiy iste'molini, aholiga ijtimoiy xizmat qiladigan 
muassasalardagi, shuningdek, milliy muassasalar va boshqarishdagi moddiy sarflarni o'z ichiga 
oladi. 
Iste'mol fondining shaxsiy daromad shaklida xodimdar qo'liga kelib tushadigan qismi 
iste'molchilik sarflar maqsadida ishlatiladi.