O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev iqtisodiyot nazariyasi

12-chizma. Lorens egri chizig'i
Mutloq tengliish ifodayaovchi chiziq va Lorens egri chizig'i o'rtasidaga tafovut daromadlar tenisizlish darajasini aks ettiradi.

Bu farq qanchalik katta bo'lsa, daromadlar tengsizligi darajasi ham shunchalik katta bo'ladi. Agar daromadlariga haqiqiy taqsimlanishi mutloq teng bo'lsa, bunda Lorens egri chizig'i va bissektrisa o'qi bir-biriga mos kelib farq yo'qoladi.

Daromadlar tabaqatanishini aniqaashning ko'proq qo'llaniladigan ko'rsatkichlaridan bir didel koeffitsenti hisoblanadi. Bu qo'rsatkich 10% ancha yuqori ta'minlangan aholi o'rtacha daromadlari va 10% eng kam ta'minlanganlar o'rtacha daromadi o'rtasidash nisbatni ifodalaydi.

Yashi daromadning aholi guruxlari o'rtasida taqsimlanishini xarakterlash uchun aholi daromadlari tengsizligi indeksi (Djini koeffitsiyenti) ko'rsatkich qo'llaniladi. Bu ko'rsatkich qanchalik katta bo'lsa, (ya'ni 1,0 ga yaqinlashsa) tengsizlik shuncha kuchli bo'ladi. Jamiyat a'zolari daromadlari tenglashib borganda bu ko'rsatkich 0 (nol)ga intiladi.

Bozor iqtisodiyotiga o'tish davrida iqtisodiy beqarorlik tufayli qarab chiqilgan bu ko'rsatkich o'sish tamoyiliga ega bo'ladi. Umumiy daromadning tabaqalanishi alohida tarmoqlar va faoliyat sohalarida ish haqi darajasidagi farqlarning ortishi bilan birga boradi. Milliy iqtisodiyotda o'rtacha ish xaqining tarmoqlar, korxonalar va ishlovchilar kategoriyasi bo'yicha yuqori tengsizligi tarkib topadi.

Jumladan O'zbekistopda o'rtacha oylik nominal ish haqiga iisbatan alohida tarmoqlarda ish haqi darajasining o'zgarishi quyidagi ma'lumotlar bilan xarakterlanadi.

9-Jadval