O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi

Kap  tog‘lari.  Kap  tog‘lari  tabiiy  geografik  jihatdan  Janubiy  Afrika 

o‘lkasining  kichik  oblastini  tashkil  etib,  materikning  eng  janubi-g‘arbiy   

chekkasida,      Port-Elizabet      shahri      bilan      Ulifants    daryosining    quyi    qismi  

oralig‘ida  joylashgan.   Kap  tog‘lari  o‘rtacha balandlikdagi parallel yo‘nalgan bir 

necha  antiklinal  tog‘lardan  tarkib  topgan.  Ular  materikning  janubiy  va  janubi-

g‘arbiy sohillari bo‘ylab 800   km     masofaga   chuzilgan.   Tog‘lar   oralig‘ida   

turli      kattalikdagi    sinklinal  chukmalar  mavjud  bo‘lib,  ular  orasida  yirikrog‘i 

Kichik Karru botig‘i hisoblanadi. Undan shimolroqda joylashgan keng Katta Karru 

botig‘i Kap tog‘larini Janubiy Afrika yassi tog‘ligining Katta Pog‘ona tizmasidan 

ajratib turadi. 

Kap  tog‘lari  quyi  paleozoyning  qumtoshlari    va  kvarsitlaridan    tarkib  

topgan,  gersin  bosqichida  burmalangan.  Sunggi  tog‘  hosil  bo‘lish  jarayoni  

natijasida   qaytadan   ko‘tarilgai.   Kap  tog‘larining  o‘rtacha-balandligi   1500 m 

atrofida.  Uning eng baland nuqtasi  Svartberg tizmasidagi Zvart tog‘ida 2326 m ga 

etadi. 

Kap  tog‘lari  tabiiy  geografik  oblasti  uchun  subtropik  iqlim  tipii    harakterli. 

Maksimal    yog‘ingarchilik  qish  oylariga  to‘g‘ri  kelib,  yozda  yomg‘ir  juda  kam 

yog‘adi.  YOmg‘ir  fasli  apreldan  boshlanib  sentyabrgacha  davom  etadi  va  keyin 

yog‘ingarchilik  tuxtaydi.  CHunki  qishda  esadigan  g‘arbiy  nam  shamollar  yozda 

subtropik  antitsiklon  bilan  almashinadi.  Kap  tog‘larini  baland  yon  bag‘rlarida 

yiliga 1800 mm gacha, qolgan joylarda 700-800 mm gacha yog‘in-sochin bo‘ladi. 

Qishda  tog‘  cho‘qqilariga  qor  ham  yog‘adi.  Eng  kam  yog‘in  tushadigan  rayonlar 

ichki  botiqlar  hisoblanadi.  Jumladan  Kichik  Karru  botig‘ida  yiliga  o‘rtacha  150-

300  mm  atrofida  yog‘ingarchilik  bo‘ladi.  SHuning  uchun  bu  rayonlarda 

dehqonchilik sun’iy sug‘orish asosida amalga oshiriladi. 

Kap tabiiy geografik oblasti Janubiy Afrika o‘lkasining boshqa  qismlaridan 

o‘ziga  xos  flora  komplekslari  bilan  farq  qiladi.  Bu  erda  iqlimdan      shakllangan   

kap      florasi      o‘zining      tashqi      qiyofasi      va  xususiyatlari  bilan  O‘rta  dengiz 

atrofidagi  o‘simliklarni  eslatadi.  Doimiy  yashil  butalar  va  past  bo‘yli  daraxtlar 

ko‘pchilikni  tashkil  etadi.  Kap  tog‘larining  g‘arbiy    yon  bag‘rlarida  aralash 

o‘rmonlar  o‘sadi.  Birgina  yuksak  o‘simliklarning  6000  dan  ziyod  turi  bo‘lib, 

shundan 3000 dan ko‘proq turi endemik o‘simliklardir.  Kap florasida manza rali 

---