O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

Meva chirish qo’zg’atuvchi - Monilia fructigena Pers. Xaltachali bosqichda Stromatinia Fructigena Schot. Bu kasallikni o’rganish uchun turli darajada kasallangan mevalardagi belgilar ko’rib chiqiladi. Ayrim mevalarda faqat qo’ng’ir dog’lar bor xolos, bu kasallikning boshlang’ich bosqichidir. Boshqa mevalarning chirigan yuzasi esa sarg’ish – kulrang konsentrik yostiqchalar bilan qoplanadi.

38-Laboratoriya mavzusi: Danakli meva daraxtlari kasalliklari
Teshikli dog’lanish yoki klyasterosporioz qo’zg’atuvchi Clasterosporium caerpophilum ( Lew ) Aderh zamburug’idir. Zamburug’ barcha danakli mevali daraxtlarning ( ko’proq o’rik va gilosda ) hamma yer ustki a’zolarni zararlaydi.

Barglarda dastlab dumaloq qizg’ish hoshiyali jigarrang dog’lar hosil bo’ladi, 1.5-2 hafta utgach dog’ o’rnida to’qimalar tushib ketib, dumaloq teshik hosil bo’ladi. Hali tushib ketmagan dog’ning orqa tomonda hosil bo’lgan to’q nuqtacha ko’rinishdagi konidiyalar uyumini lupa yordamida kurish mumkin.

Qari barglarda qizg’ish-qo’ng’ir hoshiyali, ko’plab dumaloq teshikchalar hosil bo’ladi. Kasallikning mana shu xarakterli belgisi tufayli teshikli dog’lanish nomini olgan. Mevalarda kasallik belgilari ham barglardagi belgilarga o’xshash, lekin ko’pincha qirg’og’i bo’rtganroq chuqur yarachalar ham kuzatiladi. Ba’zan esa meva yuzasida qora qo’tir paydo bo’ladi.

Yoshroq novdalarda dumaloq yoki cho’ziqroq qizg’ish-qo’ng’ir hoshiyali dog’lar, qariroq shoxlarda esa dog’lar aniq emas, zararlangan joyda shira ko’rinib turadi. Zamburug’ asosan miseliy va konidiyalar holida tuproqda, shuningdek poya yoriqlari ichida qishlab chiqadi.