O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti tarix fakulteti



Download 19,56 Kb.
Sana25.09.2021
Hajmi19,56 Kb.
#185001
Bog'liq
kirish


O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI

TARIX FAKULTETI

O’ZBEKISTON TARIXI” KAFEDRASI



Axmadov Dovudxon Xabibulloyevich

Ilk o’rta asrlar sug’dda an’anaviy davlatchilik: huquqiy asoslari, mahkama, soliq, qonunchilik va ijro .

5A120302-“Tarix” mutaxassisligi magistr

akademik darajasini olish uchun yozilgan

SAMARQAND – 2021

Kirish

Mavzuning dolzarbligi. Xalqlarimiz davlatchiligi tarixida muhim ahamiyatga ega bo’lgan Sug’d davlati xususida talaygina manbalar saqlanib qolgan bo’lsada , ularning ayrimlari bir birini inkor etadi.

Ilk o’rta asrlar Samarkand markazi Sug’d konfederatsiyasi - “Sug’d ittifoqi” mazmunidagi ushbu nisbiy atama ostida ilk o’rta asrlarda Zarafshon daryosi xavzasidagi Samarkand, Panch, Maymurg’, Ishtixon, Kabudon, Kushoniya xukmdorliklarini hamda Qashqadaryo daryosi xavzasidagi Kesh va Naxshab xukmdorliklarini o’z ichiga olgan muayayn siyosiy uyushma tushunilib, uning tarkibidagi mazkur xukmdorliklar o’z ichki boshqaruvida mustaqil bo’lishgan. Ularning xar biri o’z boshqaruv markazi - poytaxti, xukmdor sulolasi, xokimiyat ramzlari (tanga, tamg’a va xk.), qo’shini kabi xokimiyat xususiyatlariga ega bo’lishgan. Bu o’z navbatida qadim o’tmishimizni o’rganishimizning dolzarbligini, vatanimiz tarixini o’rganishimiz muhimligini ko’rsatadi.



Dissertatsiyaning maqsadi va vazifalari:

Vatanimiz tarixida muhim rol o’ynaga Sug’d davlati , uning an’anaviy davlatchilik: huquqiy asoslari, mahkama, soliq, qonunchilik va ijrosini bilish ,shu asnoda esa vatanimiz tarixida davlatchiligimizning qay tariqa rivojlanib borganligi, uning oldingi va keying davrlarda farqini tushunish , hozirda mavjud saqlanib qolingan ba’zi –bir o’xshashliklarni taqoslashdan iborat hisoblanadi.

Muammoning ishlanganlik darajasi: O’zbekiston mustaqillikka erishishdan avval ma’lum bir olimlar sug’d mavzusi bo’yicha ishlashgan lekin sug’d davlatchiligi bo’yicha hali ochilmagan ishlar ko’p deb o’ylayman. Hozirgi kunda O’zbekistonda sug’dshunokslik bilan shug’ullanuvchi olimlar ozchilikni tashkil etadi. Ulardan biri SamDU O’zbekiston tarixi kafedrasi mudiri t.f.d. prof. Go’ibov B. hisoblanadilar va u kishi ancha yillardan beri sug’dshunoslik bilan shug’ullanib kelmoqdalar.

Tadqiqotning davriy chegarasi.

Ilmiy tadqiqot ishining davriy chegarasi ilko’rta asrlarni asrlarni qamrab olib, bu davrda sug’ddagi ijtimoiy – iqtisodiy vaziyat, savdo munosabatlari , chegaradosh davlatlar bilan o’zaro aloqalarini o’rganishda turli ilmiy qarashlar mavjud bo’lgan. Bu ma’lumotlar

turli ilmiy qarashlarni yuzaga keltirmoqda.

Tadqiqotning maqsadi va vazifalari.

Turk xoqonligi davrida Sug’ddagi ijtimoiy- iqtisodiy jarayonlarni ilmiy o’rganish tadqiqotning asosiy maqsadi hisoblanadi. Shundan kelib

chiqib, tadqiqotda quyidagi masalalar xususida fikr yuritildi:

- Ilk o’rta asrlarda sug’ddagi ijtmoiy –iqtisodiy ahvol xaqida ma’lumot beruvchi ilmiy adabiyotlar;

- Sug’ddagi ichki siyosiy vaziyatlarni o’rganish;

- Hokimliklar o’rtasidagi o’zaro munosabatlar;

- Ilk o’rta asrlar davrida Sug’ni o’rganish borasidagi

yutuqlari;

- Sug’ddagi sud tizimi;

- Sug’ddagi soliq tizimi;

- Sug’ddagi mahkama tizimi;

- Sug’ddagi ijro tizimi ;

- Ilk o’rta asrlar davrida sug’ddagi ahvol haqida ilmiy izlanishlar olib borgan tadqiqotchilar;

Tadqiqot obyekti va predmeti

Tadqiqotning obyekti aynan ilk o’rta asrlarda Sug’ddagi an’anaviy davlatchilikdagi uning huquqiy asoslari,mahkama ,soliq , qonunchilik va ijro sohalari hisoblanadi. Ya’nikim boshqaruvdagi eng muhim sohalar , davlat boshqaruvining tuzilishi va qay yo’sinda rivojlanishi tadqiqot ishining ob’yekti qilib olindi. Ilmiy tadqiqotda tadqiqot obyektini bilish eng muhim hisoblanadi.



Tadqiqotning nazariy-metodologik asoslari.

Xalqimizning ma’naviyati boyligi, iymon va e’tiqodimiz, hayotimizning farovonligi ham ilmdandur.

Yoshlarni ilm o’rganishga ko’proq da’vat qilaylik. Biz ushbu kichik bir ilmiy tadqiqotdan buyuk ajdodlarimiz tomonidan bizlarga meros qilib qoldirgan ilm ummonidan kichik bir lavhalarnigina keltirdik.

Tadqiqotning yangiligi.

Bu ishda men ko’proq Sug’d davlatining boshqaruv organlari , har qanday soha sud, ijro pastddan yuqoriga yoki yuqoridan pastgacha bo’lgan boshqaruv tizimini o’rganish va hozirgi kun tarixigacha taqqoslash .


Tadqiqotning amaliyotga joriy qilinishi.

Bizning tariximiz buyuk va juda qadimiy. Bu tarixdan biz milliy g’ururni anglashimiz lozim. Tarix millatning haqiqiy tarbiyachisiga aylanib bormoqda. Buyuk ajdodlarimizning ishlari va jasoratlari tarixiy xotiramizni jonlantirib , yangi fuqorolik ongini shakllantirmoqda, axloqiy tarbiya va ibrat manbaiga aylanmoqda. Markaziy Osiyo tarixida siyosiy aql-idrok bilan ma’naviy jasoratni ,diniy dunyoqarash bilan qomusiy bilimdonlikni o’zida mujassam etgan buyuk arboblar ko’p bo’lgan.



Bu davrdagi ijtimoiy – iqtisodiy ahvol, siyosiy vaziyat , aynan davlatchiligimiz tarixini mingyilliklarga borib taqalishi, qay yo’sinda rivojlanib borshini yanada izchilroq tasvirlashga harakat qildim.
Download 19,56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish