O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Web  –sayt  xususiyatlari.  Internet  foydalanuvchidan  yuksak  darajada 
ma’suliyat  talab  etuvchi  vosita  hisoblanadi.  Agar  Web  –saytda  aniq  struktura 
yetishmasa, xavf paydo bo‘ldi, tashrif buyuruvchi esankirab qoladi va uni tark etadi. 
Shuning  uchun  Web  –sayt  biz  aytib  o‘tganimizdek,  foydalanishda  qulay  va 
tushunarli bo‘lishi kerak. Buning uchun u ma’lum xususiyatlarga ega bo‘lishi lozim. 
Barcha muvaffaqiyatli saytlar u yoki bu darajada ana shunday xususiyatlarga ega:  
  har bir sahifada uy sahifasiga tayanilish o‘tkaziladi. Bu ichki aloqa va ko‘p 
sahifaga  ega  katta  saytlar  uchun  ayniqsa  muhim.  Har  bir  sahifasiga 
tayanish  foydalanuvchiga  boshlang‘ich  nuqtaga  qaytish  imkonini  beradi, 
agar u istasa saytning boshqa bo‘limidan axborot olishi mumkin; 
  saytning  asosiy  bo‘limlari  ruyxati  har  bir  sahifada  mavjud.  Bu  uy 
sahifasiga tayanilgandan keyin navbatdagi qadam, u foydalanuvchiga ko‘p 

---

                      
272 
vaqtni  tejashga  yordam  beradi.  Foydalanuvchi  bo‘limlar  ruyxatidan 
foydalanib,  har  safar  boshlang‘ich  nuqtaga  qaytib  yurmasdan,  darhol 
kerakli  bo‘limga  tushadi.  Bunday  xizmatni  kiritilishi  saytdan 
foydalanishni juda yengillashtiradi; 
  qidiruv vositasining mavjudligi va vaqtni tejaydi, foydalanuvchiga kerakli 
so‘zlarni  topish  imkonini  beradi  va  unda  Web  –saytda  kerakli  axborot 
borligiga  ishonch  hosil  qildiradi.  Bu  foydalanuvchi  spesifik  axborot 
izlaganida yana ham maqsadga muvofiq; 
  bir necha tillardan foydalanish. Web –saytga ular uchun ingliz tili ona tili 
bo‘lmagan  tobora  ko‘proq  odmlar  murojaat  qilmoqda.  Shuning  uchun, 
sayt  sahifalarida  uch-to‘rt  tilda  o‘qish  imkoniyatiga  ega  bo‘lishi  juda 
muhim. 
Ko‘p sonli Web –saytlarni o‘rganish natijasida saytlar mazmunning quyidagi 
mezonlarini taklif etish mumkin: 
  uy sahifalari ko‘proq axborotlar bilan to‘ldirilgan va tashqi ko‘rinishidan 
diqqatni  tortadigan  bo‘lishi  kerak.  U  sayt  mazmunida  ko‘rsatilishi  va 
turistik markazlarning ijobiy tomonlarini shakllantirishi zarur; 
  sayt  sahifalari  tartibli  saqlanishi  lozim,  axborotlar  esa  muntazam 
yangilanadi; 
  sayt  sahifalari  strukturasi  oddiy  va  tushunarli  bo‘lishiga  e’tibor  berish 
kerak, axborotlar esa qiziqarli va olish uchun qulay bo‘lsin; 
  foydalanuvchi saytda o‘zi uchun kerakli axborotni topishga ishonch hosil 
qilishi  va  uni  oson  topishi  uchun  shart-sharoit  yaratilgan  bo‘lishi  zarur; 
agar  sayt  barcha  zarur  axborotlarga  ega  bo‘lmasa,  u  boshqa  tegishli 
saytlarga tayanishi kerak; 
  saytlar imkoniyat darajasida interfaol bo‘lmog‘i lozim. 
  saytlar  navigatsiya  va  axborotlar  qidirish  (masalan,  indekslar  samarali 
tizimi, har bir sayt sahifadan uy sahifasiga bevosita chiqish, qidiruv tizimi, 
elektron  pochta,  fotogoleriya)  tizimiga  kirish  imkoniyatiga  ega  bo‘lishi 
lozim.