O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Buddizm  dini  markazi.  Buddizm  dini  o‘zining  keng  ko‘lamligi  jihatidan 
dunyoda  xristian  va  islom  dinlaridan  keyin  uchinchi  o‘rinni  egallaydi.  Buddizm  ilk 
bor  qadimgi  Hindiston  hududida  eramizdan  oldin  VI-V  asrlarda  paydo  bo‘lgan. 
Keyinchalik  u  Janubiy  Sharqiy  Osiyo,  Markaziy  Osiyo  qisman  O‘rta  Osiyo  va 
Sibirga  tarqalgan.  Hozirgi  kunda  buddizm  diniga  e’tiqod  qiluvchilar  Xitoydagi 
Himolay  tog‘ida  joylashgan  muqaddas  Lxasa  shahriga  qadamjo  qilishadilar.  Shahar 
dengiz  sathidan  3650  metr  balandlikda  joylashgan  bo‘lib,  u  yerda  Dalay-Lama 
monastri  va  juda  katta  saroy  joylashgan.  Ushbu  saroy  XVII  asrda  qurilgan  bo‘lib, 
mingdan ortiq xonalardan iborat. Saroyda o‘n mingga yaqin sig‘inadigan narsalar va 
20  mingdan  ortiq  turli  xil    haykallar  mavjud.  Dalay–Lama  saroyida  butunjahon 
buddizm dini boshqarmasi joylashgan. 
Buddizm  dinining  ikkinchi  bir  muqaddas,  sajdagoh  markazi  Shri  Lanka 
davlatining  Kandi  shahrida  joylashgan.  Shaharning  markaziy  qismida  Dalida 
Maligava  ibodatxonasi  joylashgan  bo‘lib,  unda  Buddaning  chap  qoziq  tishi 
hanuzgacha  saqlanib  kelinmoqda.  Rivoyatlarga  ko‘ra,  Buddani  olovda  kuydirish 
(krematsiya  qilish)  chog‘ida  uning  shogirdlaridan  biri  tishini  sug‘urib  oladi.  Ushbu 
tish  Hindistonda  sakkiz  asr  davomida  saqlanadi  va  hind  malikasi  Xemalakta  xonim 
tomonidan  yashirincha  Shri-Lankaga  olib  kelinadi.  Buddaning  tishi  muqaddas  va 
mujiza sifatida hamon saqlanib kelinmoqda. 
Har  yili  iyul  oyining  oxiri  va  avgust  oyi  boshlarida  Kandi  shahrida  “Tish 
marosimi”  bayrami  o‘tkaziladi  va  u  bezatilgan  fillarda  butun  shahar  ko‘chalari 
bo‘ylab  tantanali  ravishda  namoyish  etiladi.  “Tish  marosimi”  bayrami  butun  dunyo 
bo‘yicha  buddizm  diniga  e’tiqod  qiluvchi  ziyoratchi  sayyohlar  bilan  to‘lib-toshib 
ketadi va ushbu tantanalar qariyib o‘n kun davom etadi. 
Buddizm  dinida  haykallarga  ham  sig‘inish  va  sajda  qilish  keng  tarqalgan. 
Masalan, Yaponiyaning Osakadan uncha uzoqda bo‘lmagan Nara shahrida Todayzi 
ibodatxonasi  bo‘lib,  unda  dunyoga  mashhur  bo‘lgan  Buyuk  Budda  bronza  haykali 
mavjud.  Uning  balandligi  16  metrga  yetadi.  Ushbu  muqaddas  sajdagohga  keladigan 
sayyohlar soni beqiyos ko‘pdir.