O'zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

7. 
Texnologiyasi va tizim  tushunchalari
Dastlab  «texnologiya»  tushunchasiga aniqlik kiritaylik. Bu so‘z texnikaviy taraqqiyot 
bilan bog‘liq holda fanga 1872 yilda kirib keldi va yunoncha ikki so‘zdan – «texnos» (techne)- 
mahorat,   san’at   va    «logos»  (logos)  –   fan,   pedagogikot   so‘zlaridan   tashkil   topgan.   Bu   ifoda 
zamonaviy   texnologiya   jarayonini   to‘liq   tavsiflab   berolmaydi.   Texnologik   jarayon   har   doim 
zaruriy vositalar va sharoitlardan foydalangan holda amallarni muayyan ketma-ketlikda  bajarishni 
ko‘zda tutadi.
8. 
«Pedagogik texnologiya» nazariyasininig shakllanish bosqichlari
NBosqichlar 
Yillar
Pedagogik texnologiya
1. I- bosqich
XX  asrning   30 
yillari
TT Pedagogik texnika-o‘quv mashg‘ulotlarini aniq va 
samarali tashkil etishga ko‘maklashuvchi usul va 
vositalar yig‘indisidir. 
2. II- bosqich
XX  asrning  50 
yillari
TT PTQpedagogik jarayonida texnik vositalarni 
qo‘llash, ularning imkoniyatlarini takomillashtirish, 
axborot sig‘imini kengaytirish, axborotlarni uzatish 
xizmatini sifatli tashkil etish, o‘quvchi faoliyatini 
individuallashtirish
3. III- bosqich
XX  asrning  60-80 
yillari
TT Pt TV dasturiy pedagogik. Dasturiy pedagogik-
tarbiya maqsadlarini aniqlanishi, pedagogik 
jarayonini umumiy loyihalash, o‘quvchilar tomonidan 
nazariy bilimlarning o‘zlashtirilishi ehtimolini 
oldindan tashxislash, pedagogik maqsadining 
natijalanganligini o‘rganish, faoliyat natijalarini tahlil 
etish
4. IV-bosqich
Mustaqillik yillari
Pedagogikni texnologiyalashtirishning asosini, 
pedagogik jarayonini, uning samaradorligini oshirish 

---

va pedagogik oluvchilarni, berilgan sharoitlarda va 
ajratilgan vaqt ichida loyihalashtirilayotgan o‘quv 
natijalarga erishishlarini kafolatlash maqsadida to‘liq 
boshqarish g‘oyasi tashkil etadi
V.P.Bespalkoning   o‘zbekistonlik   shogirdlaridan   N.Sayidaxmedov   va  A.Ochilovlarning 
fikricha, pedagogik texnologiya-bu o‘qituvchi (tarbiyachi)ning o‘qitish vositalari yordamida tahsil 
oluvchilarga muayyan sharoitda ta’sir ko‘rsatishi va bu faoliyat mahsuli sifatida ularda oldindan 
belgilangan shaxs sifatlarining jadal shakllanishini kafolatlaydigan jarayonidir.
O‘zbekistonlik pedagog olim B.L.Farberman pedagogik texnologiyaga quyidagicha ta’rif 
beradi: «Pedagogik texnologiya- pedagogik jarayoniga yangicha yondoshuv bo‘lib, pedagogikada 
ijtimoiy-muhandislik ong ifodasidir. U pedagogik jarayonni texnika imkoniyatlari va insonning 
texnikaviy tafakkuri asosida standart holga solib, uning optimal loyihasini tuzib chiqish bilan 
bog‘liq ijtimoiy hodisadir».
Pedagogik   adabiyotlarda   pedagogik   texnologiyaga   berilgan   boshqa   ta’riflar     ham 
keltiriladi, bizningcha, eng maqbuli YUNESKO ta’rifidir.
  «Pedagogik   texnologiya   –   o‘z   oldiga   pedagogik   shakllarini   muqobillashtirish 
vazifasini qo‘yuvchi, texnik hamda shaxs resurslari va ularning o‘zaro faoliyatini hisobga 
olib, pedagogik berish va tahsil olish jarayonini yaratish, qo‘llash va belgilashning tizimli