O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Qisqa  matnli va  multimedia xabarlarini qabul  qilish  va 
uzatish texnologiyasi 
Qabul  texnologiyasi  va  qisqa  matnli  xabarlarni  yuborish 
SMS (Short Message  Service- qisqa  xabar  xizmati)  GSMPhase 
standarti tarkibiy qismi sifatida yaratilgan. 

---

177 
  Xizmatni  amalga  oshirish  g‘oyasi  1984-yilda  paydo 
bo‘lgan va  1989-yilga  kelib  bir  guruh  muhandislar  tomonidan 
amalga  oshirilgan,  jumladan:  Fridgel  Xilbrand  (Deutsche  Tele-
kom), Bernard Gilbert (PTT), Finn Trosbi (Telenor), Kevin Xolli 
(Cellnet), Ian Xarris (Vodafone).   
Dastlab qisqa xabar tizimi Buyuk Britaniyada Evropa bozor-
ida GSM  standarti  paydo  bo‘lgandan  keyin  bir  yil o‘tgach  1992-
yil  dekabr  oyida  Vodafone kompaniyaning  GSM  tarmog‘ida  mo-
bil  telefon  tarmog‘i  uchun  kompyuterdan  matni  uzatish  uchun  
sinalgan.  
Birinchi SMS xabari:  "Merry  Christmas!" Vodafone  mu-
handisi Neil Papworth tomonidan junatilgan edi.         
Keyinchalik  - MMS ( Multimedia Messaging Service )  mul-
timediali  xabarlar  xizmatlari  joriy  ishga  tushirilgan. MMS  -  xa-
barlarning paydo bo‘lishi uchun XXI asrning boshlarida mobil In-
ternetning  rivojlanishi  sabab  bo‘ldi  va   GPRS paketli  ma’-
lumotlar texnologiyasi joriy etilgandan so‘ng amalga oshirildi.      
Mobil Internet 
Mobil Internet mobil  telefonlarning  asosiy  texnologiyalari-
dan biridir. SMS xizmati  kabi   mobil Internet     telefon  yordamida 
taqdim  etilgan  ommaviy  qo‘shimcha  xizmat  bo‘lgan  (VAS - xiz-
matlar, Value Added Services - qo‘shimcha daromad keltiradigan 
xizmatlar).       
1999-yilda  GPRS  (General  Packet  Radio  Service)  simsiz 
paketli ma’lumot uzatish texnologiyasi paydo bo‘ldi . Bu standarti 
kelishi  bilan  u  2,5  G  -  tarmogiing  paydo  bo‘lishi  haqida  gapirish 
mumkin bo‘ldi. Mobil telefon  biznes- foydalanuvchilar uchun bir 
ish vositasiga, terminaliga aylandi.