Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta-maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti ximmatov ibodilla, abduraxmanov muxtor

Menman
(yoki 
X
) agar ular asl xabarda ma'nosiz boʻlsa. U 
ikkita diskdan iborat edi - tashqi sobit va alifbo harflari qoʻllaniladigan ichki 
harakatlanadigan disk. Shifrlash jarayoni tashqi drayvdagi oddiy matnni topib, uni 
ichki diskdagi harf bilan almashtirish kerak edi. Shundan soʻng, ichki disk bitta 
pozitsiyaga oʻtkazildi va ikkinchi harf yangi shifr alifbosi yordamida shifrlandi. 
Ushbu shifrning kaliti disklardagi harflarning tartibi va tashqi diskka nisbatan ichki 
diskning dastlabki holati edi. 
Nazariy savollar: 
1.
 
 Zamonaviy shifrlash usullarining klassifikatsiyasi nima? 
2.
 
Shifrlash algoritmlarini tavsiflab bering; 
3.
 
Shifrlash usullarining kombinatsiyalari qanday amalga oshiriladi? 
4.
 
Oddiy almashtirish orqali shifrlash qanday amalga oshiriladi? 
5.
 
Birlashtirilgan shifrlash usullari deganda nimani tushunasiz? 
6.
 
 Kodlash deganda nimani tushunasiz, belgilarni kodlash qanday amalga 
oshiriladi? 

---

76 
Mustaqil ish topshiriqlari:
1.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib Samarqand davlat universiteti 
talabasiman matnini shifrlang; 
2.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib Raqamli texnologiyalar fakulteti 
amaliy matematika yoʻnalishi matnini shifrlang; 
3.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib oʻzingizni ism familyangiz va 
yashash hududingizni yozing va uni shifrlang; 
4.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib men keljakda vatanimga munosib 
kadr boʻlib xizmat qilaman matnini shifrlang; 
5.
 
Playfer shifrlash usulidan foydalanib Samarqand davlat universiteti eng 
nufuzli universitet hisoblandi matnini shifrlang; 
6.
 
Playfer shifrlash usulidan foydalanib Raqamli texnologiyalar fakulteti 
amaliy matematika yoʻnalishi matnini shifrlang; 
7.
 
Playfer shifrlash usulidan foydalanib oʻzingizni ism familyangiz va yashash 
hududingizni yozing va uni shifrlang; 
8.
 
Playfer shifrlash usulidan foydalanib men kelajakda vatanimga munosib 
kadr boʻlib xizmat qilaman matnini shifrlang; 
9.
 
Vijiner shifrlash usulidan foydalanib Samarqand davlat universiteti eng 
nufuzli universitet hisoblandi matnini shifrlang; 
10.
 
Vijiner shifrlash usulidan foydalanib Raqamli texnologiyalar fakulteti 
amaliy matematika yoʻnalishi matnini shifrlang; 
11.
 
Vijiner shifrlash usulidan foydalanib ozingizni ism familyangiz va yashash 
hududingizni yozing va uni shifrlang; 
12.
 
Vijiner shifrlash usulidan foydalanib men keljakda vatanimga munosib kadr 
boʻlib xizmat qilaman matnini shifrlang; 
13.
 
Vijiner shifrlash usulidan foydalanib yigirma birinchi asr zamonaviy 
axborot texnologiiyalari asri matnini shifrlang; 
14.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib oʻz mutaxassisligingiz nomini 
shifrlang; 
15.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib oʻzingizni ism familyangizni 
shifrlang; 
16.
 
Oddiy almashtirish usulidan foydalanib yigirma birinchi asr zamonaviy 
axborot texnologiiyalari asri matnini shifrlang; 
17.
 
Asimetrik shifrlovchi dasturlarining ishlash prinsiplarini, modullari tarkibini 
tavsiflab bering? 
18.
 
Asimmetriyali kriptografik tizimdagi oʻrinlarni almashtirish usullariga 
misollar koʻrsating; 
19.
 
Asimmetriyali kriptografik tizimdagi almashtirish usullariga misollar 
koʻrsating; 

---

77