Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta-maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti ximmatov ibodilla, abduraxmanov muxtor

Murakkab statik tahlil.
 
Sodda statik va dinamik tahlillash usullari 
foydalanishda qulay sanalsada, zararkunandan dasturlar haqida toʻliq ma‘lumot 
olishga imkon bermaydi. Shuning uchun amalda bu usullarning kengaytirilgan 
shakli keng foydalaniladi. Murakkab statik tahlilning mohiyati teskari injinerlik 
xossasidan foydalangan holda, ZD ni disassembrlash amali orqali tahlil qilishga 
asoslangan. Labaratoriya ishining nazariy qismida x86 arxitekturasi va unda 
dizassembrlash amali bilan tanishilib chiqiladi.
ZD yaratishda yuqorida dasturlash tilidan foydalaniladi va mashina kodini 

---

204 
hosil qilishda kompilyatorlardan foydalaniladi. Dizassembrlashda mashina kodidan 
assembler kod hosil qilinadi va uni tahlillash orqali ZD haqida xulosa chiqariladi. 
Quyida ushbu jarayonda keltirilgan: 
3.7.11-rasm.Malware dasturi ishlash prinspi modeli. 
Yuqoridagi 3.7.11 - rasmda keltirilgan soddalashtirilgan model quyida 
keltirilgan olti turli darajalardan iborat: 
Qurilma (Hardware). 
Qurilma darajasi fizik sath boʻlib, elektrik 
sxemalardan iborat va bu qurilmalarda mantiqiy amallar, XOR, AND, OR va NOT 
bajariladi. Sababi, fizik jixoz yoki qurilmani dasturiy tomondan boshqarish juda 
qiyin. 
Mikrokodlar (Microcode). 
Mikrokodlar sathi proshivka (firmware) sathi deb 
ham ataladi. Mikrokodlar ma‘lum aniqlangan jixozlargi moʻljallangan boʻladi. 
Ularning asosiy vazifasi yuqori mashina tilida yozilgan kodlarni qurilmaga 
moslashtirib berish. 
Mashina kodi (Machine code). 
Mashina kodi oʻn oltilik sanoq tizimida 
yozilgan raqamlardan iborat boʻlib, protsessorni nima ish bajarishini belgilaydi. 
Mashina kodi yuqori dasturlash tilida yozilgan kodlarni kompilyasiya qilish 
jarayonida hosil qilinadi.