Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta-maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti ximmatov ibodilla, abduraxmanov muxtor

SQL ineksiya (SQL injection).
 
SQL ineksiya tahdidi ma‘lumotlar bazasiga 
tegishli boʻlgan tahdid boʻlib, SQL soʻrovlarga taqiqlangan belgilarni kiritish va 
buning natijasida ma‘lumotlar bazasida boshqa natija olishga qaratilgan. Bu tahdid 
turi eng koʻp uchraydigan tahdid turi boʻlib, uning hajmi yildan – yilga ortib 
bormoqda. 
Bu tahdid asosan taqiqlangan belgilarni tekshirmaslik natijasida kelib chiqadi. 
Quyida ushbu zaiflikni oʻz ichiga olgan SQL soʻrovi keltirilgan: 
statement = "
SELECT_*_FROM_users_WHERE'>SELECT
* 
FROM
users 
WHERE
name = '" + userName + "';" 
Bu soʻrovga asosan aynan kerakli foydalanuvchi nomi ma‘lumotlar bazasidan 
qidirilmoqda. Agar bu soʻrov buzg‗unchi tomonidan user Name oʻrniga ' OR '1'='1 

---

200 
kiritilsa, quyidigi soʻrov hosil boʻladi: 
SELECT
* 
FROM
users 
WHERE
name = '' 
OR
'1'='1'; 
Natijada ma‘lumotlar bazasidan barcha foydalanuvchilar toʻg‗risidagi 
ma‘lumotlar chiqariladi. Bu erda quyidagi taqiqlangan belgilar birikmasidan ham 
foydalanish mumkin. 
' OR '1'='1' -- 
' OR '1'='1' ({ ' OR '1'='1' /* 
Bu tahdidlarni oldini olishda kiruvchi soʻrov maxsus belgilarga tekshirilishi 
kerak. Ammo, bu soʻrovlarni kundan-kunga yangi turlari kelib chiqmoqda. 
 
Zararkunanda dasturlarning tahlili 
Dasturiy vositalar bilan uchrab turadigan tahdidlarning ikkinchisi bu – atayin 
yozilgan zararli dasturiy vositalardir. Bunday dasturiy vositalar malakali 
dasturchilar tomonidan yozilgan boʻlib, ular aniq maqsadga qaratilgan boʻladi. Bu 
toifadagi dasturlarni aniqlashda va tahlillashda odatda statik va dinamik tahlillash 
usullaridan keng foydalaniladi. 
Har bir tahlillash oʻz navbatida sodda va murakkab tahlillashlarga boʻlinadi.