O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi samarqand davlat chet tillar instituti m. X. Lutfillayev

Tarmoq muhiti o‘rami
 obyekti  ishchi  guruhilarning  foydalanayotgan  serveri 
va  barcha  kompyuterlari  aks  ettirilgan  papkani  ochadi.  Bundan  tashqari  bu  papkada 
butun  tarmoq  obyekti  mavjud,  uning  yordamida  shu  tarmoqni  boshqa  ishchi 
guruhlarga yo‘llash imkonini qo‘lga kiritish mumkin.
 
Savatcha
 o‘chirilgan  fayllarni  vaqtincha  saqlash  joyi  bo‘lib  xizmat  qiladi. 
Agarda  qaysidir  fayl  o‘chirib  tashlangan bo‘lsa,  uni  hali  savatchadan  chiqarib olish 
yo‘li bilan tiklash mumkin.
 
     
Пуск
 tugmachasi bir necha menyular to‘plamidan iborat bo‘lib, ular asosan 
quyidagilardir:
 
o
 
Dasturlar  (Программы)  menyusi. Bunda  tizimning bir necha  standart 
dasturlari,  o‘yin  dasturlari,  tizim  uchun  maxsus  diagnostika  dasturlari, 
foydalanuvchining  amaliy  dasturlari,  ofis  dasturlari,  lokal  va  global  tarmoq 
dasturlari va boshqalar berilgan bo‘ladi. Bu menyu foydalanuvchi uchun ochiq 
bo‘lib unga yana o‘zi yangisini qo‘shishi yoki olib tashlashi mumkin. Buning 
uchun  foydalanuvchi  tugmachaning  ―Настройка‖  menyusiga  kirib  ―Панел 
задач и меню Пуск‖ bo‘limini ochishi va uning darchasidan   ―menyu  пуск‖ 
va  ―Настроит...‖  tanlab  mos  buyruqni  berib  kerakli  operasiyalarni  bajarish 
lozim. Bu joydan yana ―menyu Пуск‖ parametrlarini ham o‘rnatish mumkin.  
 
o
 
Hujjatlar  (Документы)  menyusi.  Bu  menyu  yordamida  Mening 
hujjatlarim  maxsus  papkasidagi  fayllar  va  boshqa  papkalarni  tanlab  ochish 
mumkin.
 

---

 
26 
o
 
Sozlash  (Настройка)  menyusi.  Bu  menyu  yordamida  panelni 
boshqarish bo‘limiga, tarmoqni, printer va faksni ulash, hamda ―Панел задач и 
меню Пуск‖ bo‘limiga kirib kerakli ishlarni amalga oshirish mumkin. Panelni 
boshqarish  bo‘limida  ham,  masalan  printer,  sichqoncha,  vaqtni,  boshqa 
dasturlarni, hamda qurilmalarni o‘rnatish va o‘chirish mumkin.
 
o
 
Izlash (Найти) menyusi. Bu menyu yordamida  disklardan kerakli fayl 
yoki papkalarni izlab topish mumkin.
 
o
 
Справка  и  поддержка  menyusidan  foydalanuvchi  uchun  kerakli 
foydali maslahatlarni olish mumkin. 
 
o
 
Bajarish  (Выпольнит)  menyusida  dasturlarni  to‘g‘ridan-to‘g‘ri  ishga 
tushirish, papka va hujjatlarni ochish imkoniyati mavjud.
 
o
 
Seansni  tugallash  va  kompyuterni  o‘chirish  menyularida  seansdan 
chiqish  va  kompyuterni  o‘chirish,  hamda  qayta  ishga  tushirish  bo‘limlari 
mavjud.
 
    Windowsning ish stolida yana kontekst menyusi deb atalivchi menyuni ham 
sichqonchaning chap tugmasini bosish bilan chiqarish mumkin. Bu menyu buyruqlari 
quyidagilar: belgilarni tartiblash, saqlash, qo‘yish, tuzish, xossani ko‘rish va boshqa.
 
Windowsning  barcha  ilovalari  darcha  (yoki  oyna)  deb  ataluvchi  to‘g‘ri 
burchakli  maydonlarda  ishlaydi.  Amalda  hamma  darchalarda  bo‘lgan  elementlar 
quyidagilardir.
 
1. Sarlavha qatori – darchaning uning nomi darchani boshqarish tugmachasini 
o‘z ichiga olgan yuqori qatori. Bunda darchani yig‘ishtirish, darchani butun ekranga 
yoyish,  tiklash,  darchani  oldingi  o‘lchamga  qaytarish  va  yopish  kabi  tugmalar 
ishlatiladi.
 
2. Menyu qatori  – darchalar uchun mo‘ljallangan buyruqlar bo‘lgan bandlarni 
ichiga olgan qator.
 
3.  Uskunalar  (Инструменты)  paneli.  Tez-tez  ishlatiladigan  buyruqlarning 
tugmachalarini o‘z ichiga olgan panel.
 

---

 
27 
4. Darchaning ish maydoni. Darchaning obyektlari ko‘rsatilgan asosiy qismi.
 
5. Holat qatori. Darchaning qo‘shimcha axborot ko‘rsatilgan pastki satri.
 
Darchaning  istalgan  o‘lchamini  o‘zgartirish  uchun  darchaning  chegarasida 
turish  va  darchaning  o‘lchamini  sichqonchaning  tugmachasini  bosib  turgan  holda 
surib o‘zgartirish mumkin.