O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi samarqand davlat chet tillar instituti m. X. Lutfillayev

Uzoqlashgan  terminal
  —  bu  markaziy  kompyuterdan  uni  bevosita  ulash 
imkoniyatini  istisno  etadigan  masofada  uzoqda  joylashgan  kiritish-chiqarish 
qurilmasidir.  Terminal  kompyuter  bilan  ma‘lumotlarni  uzatish  kanali  yordamida 
bog‘lanadi.  Terminaldan  olinadigan  axborotni  kompyuterga  bevosita  kiritish 
mumkin.  Uzoqda  joylashgan  terminallar  sifatida  shaxsiy  kompyuterlar,  terminallar, 
teletayplar, maxsus terminallar va abonent punktlaridan foydalaniladi. 
Kichik aloqa tizimi terminallarning markaziy kompyuter bilan o‘zaro aloqasini 
ta‘minlaydigan  va  unga  masofadagi  terminalni  boshqarish  imkonini  beradigan 
dasturni ham o‘z ichiga oladi. 
Avtomatlashtirilgan  ish  joyi  (AIJ) 
– 
bu  xodimning  ish  faoliyatini 
avtomatlashtiruvchi hisoblash tizimidir. 
AIJ  larni  zerikarli  bir  xil  mayda-chuyda,  lekin  natijalari  muhim  bo‘lgan  axborotni 
dasturlar asosida tayyorlash va hujjatlarni uzatish bilan bog‘liq ishlarda qo‘llash ish unumini 
bir nech o‘n marta oshiradi. 
AIJ
 
da foydalanuvchi-xodimlarning ishlariga quyidagilar kiradi: 
- Hujjatlarni tayyorlash, ular matnli, jadvalli, tasvirli bo‘lishi mumkin;  
- Axborotni qidirish va saqlash; 
- Hujjatlarni qabul qilish va uzatish (korxona ichida va tashqarisida);  
-  Axborotdan  foydalanish  va  hujjatlarni  ishonchli  saqlash  rejimiga  amal 
qilish. 

---

 
129 
Xodimlarning  AIJ  dan  rahbarlarning  AIJni  tashkil  qilish  va  vazifalari  albatta 
katta farq qiladi.  
Rahbarning  funksiyalariga  quyidagilar  kiradi:  ishlarni  operativ  va  strategik 
boshqarish,  bo‘limlar  bilan  aloqa  qilish,  ishchi  yig‘ilishlar  o‘tkazish,  topshiriqlar 
berish  va  ularning  bajarilishini  nazorat  qilish,  topshiriqlarni  qayd  qilish  va  yuqori 
tashkilotlarning  topshiriqlarini  bajarish,  xodimlar,  bo‘limlar,  tashkilotning  ish 
faoliyatini  baholash  va  h.k.  Bu  ishlarning  juda  ko‘plari  rahbarning  AIJ  ga  kiruvchi 
kompyuterdagi maxsus dasturlar yordamida muvffaqiyatli bajarilishi mumkin.  
Rahbarning AIJ uning intelektual imkoniyatlarini kuchaytirib murakkab vaziyatlarda 
optimal, effektiv, foydali qaror qabul qilishiga olib keladi.