O'zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti “dasturiy injiniring” kafedrasi 70610101 – «kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari»

root_squash, no_root.squash va all_squash bayroqchalari. Nobody foydalanuvchisi. Root_squash bayroqchasi sukut bo‘yicha o‘rnatiladi. U NFS-serverga root foydalanuvchisi fayllari hosil qilinishida, serverdagi ushbu fayllar UID-2 (65534) foydalanuvchisiga tegishli ekanligini ko‘rsatadi. Odatda bu foydalanuvchi nobody deb ataladi.
Linux-da nobody foydalanuvchisi UID 99 ga ega. Shuning uchun ham odatda UID=65534 bo‘lgan foydalanuvchi qayd yozuvini nfsnobody hosil qiladi.
Agar root foydalanuvchisining fayllari hosil qilinganda bu fayllar serverda ushbu foydalanuvchiga tegishli bo‘lsa, no_root_squash bayrog‘i exports faylda aniq belgilanishi kerak.
All_squash bayrog‘i serverning klient kompyuterida ixtiyoriy foydalanuvchi yaratgan fayllarni nobody foydalanuvchisiga berishini ta’minlaydi.
NFS-serveriga kirishni cheklash. NFS-serveriga kirishni cheklashning eng yaxshi usuli firewall-dan foydalanish hisoblanadi, shuningdek, tcpd dasturidan foydalanish ham mumkin.
Agar /etc/hosts.deny faylida ALL:ALL satri yoki kirishni cheklovchi boshqa satrlar mavjud bo‘lsa, /etc/hosts.allow faylida NFS resurslariga kirishga aniq ruxsat bo‘lishi kerak:
lockd:ALL
mount:ALL
rquotad:ALL
statd:ALL
Ko‘rib turganimizdek, klientlar NFS-serveriga murojaat qilishida ishlatadigan barcha RPC protseduralariga kirishga ruxsat berish kerak.
Agar NFS-serveri ishlayotgan vaqtida /etc/export fayliga o‘zgarishlar kiritilgan bo‘lsa, u holda ushbu o‘zgarishlar kuchga kirishi uchun exportfs dasturini ishga tushirish kerak bo‘ladi:
exportfs –ar
2.3 NFS-klienti
NFS tarmoq diskiga bog‘lanish uchun klientda quyidagilarni amalga oshirish kerak:
- Yadroga NFS-klientning mos versiyasini qo‘llashni yoqish.
- Tarmoq fayl tizimi o‘rnatiladigan ulanish nuqtasini (katologini) yaratish.
- Fayl tizimiga mount dasturi yordamida ulanish.
Mount dasturidan foydalanishda ulanadigan fayl tizimining turini (-t nfs) fayl tizimi joylashgan qurilma sifatida NFS-serveri va ushbu serverga eksport qilinadigan katologning adresi ko‘rsatiladi. Misol uchun, ulanish nuqtasi sifatida /mnt/nfs katologidan foydalaniladi, 172.20.21.2 serverida esa /home/exports katologi eksport qilinadi. Klientda tarmoq fayl tizimiga ulanish uchun, mount dasturi quyidagi parametrlar bilan bajariladi: