O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi sayyora abduraximovna masharipova san’AT, arxitеktura va shaharsozlik tarixi

CONTENTS 
1.
 
Intro 
2.
 
Building action primitive communal system. 
3.
 
History of architecture of ancient Egypt 
4.
 
The architecture of ancient Mesopotamia and Iran 
5.
 
Antique architecture. The architecture of ancient Greece 
6.
 
The  Hellenistic  period  and  the  development  of  urban  planning  in  ancient 
Greece 
7.
 
The architecture of ancient Rome 
8.
 
Buildings and architectural ensembles in the architecture of Rome 
9.
 
The architecture of the early middle age period. Byzantine Architecture 
10.
 
Cross-domed temples 
11.
 
Architecture of Ancient Rus 
12.
 
Architecture of the South Caucasus 
13.
 
The  development  of  architecture  V-XIV  centuries  in  Western  European 
countries 
14.
 
Romanesque style of architecture 
15.
 
The Gothic style of architecture 
16.
 
 Building and architectural ensembles of the Gothic style 
17.
 
Architecture of the Renaissance 
18.
 
Architecture of the Western European countries, XVII-XIX centuries 
19.
 
Baroque in Western Europe 
20.
 
Classicism in Western Europe 
21.
 
The development of Russian architecture of XVIII-XIX centuries 
22.
 
Baroque Style in Russia 
23.
 
The style of classicism in Russia 
24.
 
Architecture of the Middle and Near East 
25.
 
Architecture of the Arab countries 
26.
 
The architecture of Iran, Azerbaijan and India 
27.
 
Timurid architecture of the period in Iran, Afghanistan and India 

---

 
7 
KIRISH
 
 
Har  bir  davlat,  millatning  o‘z  o‘tmish  tarixi,  madaniyati,  iqlim  sharoiti,  gеografik 
joylashishi mavjud. 
Har bir davlatning eng katta tarixiy moddiy yodgorligi bu – mе'moriy inshootlaridir. 
Mе'morchilik  har  bir  davrda  ijtimoiy  tuzim,  davlat  siyosati  va  iqtisodiyoti,  har  bir 
joyning tabiiy-iqlim sharoiti va xalqning urf-odatlari bilan chambarchas bog‘liqdir. 
Har bir tarixiy davr arxitеkturaviy jihatdan ijodiy uslubi o‘ziga xos xususiyatlari bilan 
ajralib turadi. 
Qadim  zamonlardan  boshlab  dunyo  madaniyati  tarixi  arxitektura  taraqqiyoti  bilan 
bevosita bog‘liqdir. 
Insoniyatning arxitekturaviy faoliyati dunyo taraqqiyotining ibtidoiy jamoa davridan 
boshlab to hozirgi davrgacha muttasil rivojlanib kelgan. 
Arxitektura  fakultetlarida  «Arxitektura  va  shaharsozlik  tarixi»  fani  o‘rganiladi. 
Ammo  bugungi  kungacha  bu  fan  bo‘yicha  o‘zbek  tilida  nashr  etilgan  darsliklar  yetarli 
emas. Ayniqsa, Qadimgi dunyo va O‘rta asrlar arxitekturasi tarixi bo‘yicha bironta ham 
darslikni ko‘rsatib bo‘lmaydi. Bu davrlar arxitekturasi tarixi asosan rus tilida nashr etilgan 
12 jildlik umumarxitektura tarixi kitoblarini o‘qish va o‘rganish orqali amalga oshiriladi. 
Bu  kitoblar  ensiklopedik  xarakterga  ega  bo‘lib,  darslik  sifatida  xizmat  qila  olmaydi. 
Shuning  uchun  arxitektura  va  shaharsozlik  tarixi  fani  bo‘yicha  darslik  va  o‘quv 
qo‘llanmalarining  yaratish  hozirgi  davr  dolzarb  masalalaridan  biridir.  Ayniqsa,  bu  fan 
bo‘yicha  o‘zbek  tilida  darsliklarning  yo‘qligi  masalani  yanada  mushkullashtiradi.  Oliy 
ta‘lim  sohasida  amalga  oshirilayotgan  ishlar  o‘ta  tez  sur‘atlar  bilan  mazkur  soha  uchun 
o‘quv  qo‘llanmalari  yaratishni  taqozo  etadi.  Biz  ayni  shu  maqsad  yo‘lida  ushbu  o‘quv 
qo‘llanmasini yaratmoq vazifasini bajarishga harakat qildik. 
O‘quv  qo‘llanmasida  eng  qadim  zamonlarda  arxitekturaning  kelib  chiqishidan 
boshlab to zamonaviy arxitektura shakllanishigacha bo‘lgan davr arxitekturasi taraqqiyoti 
qisqacha  bayon  qilingan.  Mazkur  qo‘llanma  ushbu  sohadagi  dastlabki  ishlardan  bo‘lib, 
ayrim  kamchilik  va  nuqsonlardan  xoli  bo‘lmasligi  tabiiydir.  Shuning  uchun  biz  barcha 
o‘quvchilar o‘z fikr va mulohazalarini bildirishadi degan umiddamiz. 

---

 
8