O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi sayyora abduraximovna masharipova san’AT, arxitеktura va shaharsozlik tarixi


ANTIK ARXITEKTURA. QADIMGI YUNON ARXITEKTURASI



Download 5 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/51
Sana13.01.2022
Hajmi5 Mb.
#358634
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   51
Bog'liq
arxitektura tarixi

ANTIK ARXITEKTURA. QADIMGI YUNON ARXITEKTURASI 
 
Qadimgi  Yunon  va  Rim  sivilizatsiyalari  antik  dunyo  deb  tan  olinib,  eramizdan 
avvalgi XII - VIII asrlardan eramizning IV - V asrlarigacha mavjud bo‘lgan. 
Qadimgi Yunon Bolqon yarim orolining janubiy qismida joylashgan bo‘lib, alohida 
va  mustaqil  shaharlardan  tashkil  topgan  edi.  Yunon  polislari  dunyo  tarixida  birinchi 
demokratik respublikalar edi, chunki barcha fuqarolar bir xil huquqqa ega edi. 
1.
 
Qadimgi Yunon arxitekturasi uch davrdan iborat: 
2.
 
Arxaika davri (eramizdan avvalgi VIII - V asrlar). 
3.
 
Klassika davri (eramizdan avvalgi 480 - 320- yillar) 
4.
 
Ellinizm davri (eramizdan avvalgi 320-yil - eramizning I asrigacha). 
Qadimgi Yunoniston geometriya, mexanika, statika kabi fanlarningvatani bo‘lib, bu 
fanlar  asosida  injenerlik,  ayniqsa,  qurilish  injenerligi  rivojlanadi.  Qurilish  injenerligi 
yutuqlari  shaharlar,  ko‘priklar,  to‘g‘onlar  va  boshqa  inshootlar  qurilishida  keng 
qo‘llaniladi.  Qurilishda  asosan  xom  va  pishiq  g‘isht,  tabiiy  tosh  qo‘llanilgan.  Bino  va 
inshootlar yopilmasi asosan yog‘ochdan bajarilgan. Qadimgi Yunon arxitekturasida ustunli 
konstruksiyalardan foydalanilgan. 
Yunon ustunli konstruksiyalari asosida yangi tektonik tizim yaratilib, bu tizim badiiy 
jihatdan  yetuk  kompozitsiya  va  konstruktiv  jihatdan  mustahkam  tashkil  qilingan.  Order 
(yunonchasiga  -  «tartib» )
deb nom olgan bu tizim oldin yog‘ochdan, keyinchalik esa 
tabiiy  toshlardan  yasalgan  konstruksiyada  o‘z  ifodasini  topgan.  Yunon  arxitekturasidagi 
klassik  order  binolarning  yuk  ko‘taruvchi  va  ustki  yopilmalari  orasidagi  bog‘lanish  va 
tartibini belgilaydi. Qadimgi Yunon arxitekturasida bunday tizim alohida turuvchi ustunlar 
va  ular  ustiga  qo‘yiladigan  yopilma  -«antablament»dan  iborat.  Ustunlar  o‘z  navbatida 
poydevor  «baza»ga  ega. 
Klassik 
order  tektonik  tizimining  ikki  qismi  -  badiiy  va 
konstruktiv  qismlari  o‘zaro  uyg‘unlashtirilib,  mutanosib  shakllarga  keltirilgan. 
Mutanosiblikning asosiy elementi modul o‘lchov birligi yaratilgan. 
Uyg‘unlashtirish  natijasida  ikki  order  - 

Download 5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   51




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish