O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti sport faoliyati va san’at fakulteti sport faoliyati kafedrasi

(O’zbekiston Respublikasi Prezidenti          Sh. MIRZIYOEV Toshkent shahri, 2018 yil 5 mart)

Fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari – Ta'kidlanishicha, “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 27-moddasida “mahalla fuqarolar yig‘inlari faoliyatining moliyaviy asosi o‘z mablag‘laridan, mahalliy byudjyetlar mablag‘laridan, yuridik va jismoniy shaxslarning homiylik xayriyalaridan, shuningdek qonun hujjatlarida nazarda tutilgan va boshqa mablag‘lardan tashkil topiladi” deb e'tirof etilgan. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Byudjyet kodeksining 72-moddasiga muvofiq, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlarini saqlab turish xarajatlarini amalga oshirish belgilangan. Biroq, amaliyotda fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari faoliyatida bugungi kunda moddiy-texnika bazasini takomillashtirish va moliyalashtirish masalalari bo‘yicha hanuzgacha o‘z yechimini topmagan bir qator muammolar mavjudligi va kundalik ishda ishlatiladigan yozuv qog‘ozi, kantselyariya buyumlari yetishmasligi, nusxa ko‘chiruvchi texnikalar, kompyuterlarning tanqisligi, shuningdek turli gazeta va jurnallarga obuna bo‘lish va kommunal (elektr energiyasi, suv va gaz) xizmatlarning to‘lovlarini ham amalga oshirish lozimligi holatlari ko‘zga tashlanadi. Shuni ta'kidlash joizki, bugungi kunda jismoniy va yuridik shaxslardan tushayotgan homiylik xayriyalari miqdori va O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligida nazarda tutilgan boshqa mablag‘lar mahalla fuqarolar yig‘inining moddiy-texnika bazasini yetarlicha moliyalashtirish imkoniyatini bermayapti, deyiladi petitsiyada. Bildirilishicha, agar Davlat byudjyetidan moliyalashtirilmasa, xayriya fondi faqatgina oylik maosh va mukofotlarga sarflansa, mahalla fuqarolar yig‘ini raislari yuqorida qayd etilgan xarajatlarni qaysi manbalardan qoplab kelishyapti ekan va mahalla hududidan ajratilgan yer uchastkalarda qurilgan majmualardan (sartaroshxona, novvoyxona va boshqalardan) mahalla xayriya fondiga o‘tkazmalar bormikan va qayd etilgan xarajatlarini qoplayaptimi degan savollar tug‘iladi. “Shu sababdan, 2019 yildagi mahalliy byudjyetlar xarajat qismiga fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlarini saqlab turish xarajatlarini o‘z vaqtida moliyalashtirishni kiritish mahalla fuqarolar yig‘inlarining faoliyati samaradorligini yanada oshirishga va ularning moddiy-texnika bazasini mustahkamlashga zamin yaratadi”, - deyiladi murojaatda. fuqarolarning xalq hokimiyatini bevosita amalga oshirishi, davlat va jamiyat ishlarida toʻgʻridantoʻgʻri ishtirok etishi vositalaridan biri. Asosiy vazifasi fuqarolarni mahalliy ahamiyatga bogʻliq masalalarni hal qilishda mustakil faoliyat olib borishini taʼminlashdir.

Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi (105modda) va "Fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari toʻgʻrisida" (yangi tahriri) Oʻzbekiston Respublikasining qonuni (1999 yil 14 aprel)da Fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari  huquqiy holati koʻrsatib oʻtilgan. Ushbu qonunga koʻra, Fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari  quyidagilardir: shaharcha, qishloq, ovul fuqarolarining , shuningdek, shahar, shaharcha, qishloq va ovuldagi mahalla fuqarolarining yigʻini; fuqarolar yigʻinining kengashi; fuqarolar yigʻini faoliyatining asosiy ioʻnalishlari boʻyicha komissiyalar; fuqarolar yigʻinining taftish komissiyasi; tuman markazidan olisda joylashgan va borish qiyin boʻlgan shaharchalar, qishloklar va ovullarda qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda tuziladigan maʼmuriy komissiya. Fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari  mahalliy davlat hokimiyati organlari tizimiga kirmaydi. Fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari  yuridik shaxs huquqlaridan foydalanadi, namunadagi muhrga ega boʻladi va mahalliy davlat hokimiyati organlarida roʻyxatga olinishi kerak.

Sport federatsiyalari - jismoniy madaniyat, jismoniy tarbiya va sport sohasidagi xalqaro (jahon va mintaqaviy) hamda milliy nodavlat tashkilotlar. 1xalqaro federatsiya 1881 y. gimnastika boʻyicha tuzilgan. Eng yirik sport federatsiyasi futbol boʻyicha xalqaro federatsiya (FIFA) hisoblanadi.

Oʻzbekistonda sportning olimpiada turlari, olimpiada dasturiga kirmaydigan turlari va milliy turlari boʻyicha jami 63 ta federatsiya faoliyat olib boradi (2004).