O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

chig‘atoy  tili,  chig‘atoy  lahjasi,  chig‘atoy  adabiyoti  kabi  atamalar  ham 

qo‘llangan.  Bu  davrlarda  shakllangan  o‘zbek  adabiy  tili,  adabiyoti  va  xalqining 

nomiga nisbatan chig‘atoy nomi dahlsizdir.  

 

 

 

 

 

 

 

 

1. 

 

 

2. 

 

 

3. 

 

 

 

 

 

 

 

 

IX аср ўрталарида кўпгина туркий қабилалар, баъзи бир уйғур ва 

 

4. 

 

Eng qadimgi turkiy til davri (milodiy VII asrgacha); 

 

O‘zbek tilining davrlashtirish haqidagi fikrlar har tomonlama talqin etilib, 

mulohazali ilmiy-tanqidiy yondashilgan holda, o‘zbek tili tarixini  besh davrga 

bo‘lib o‘rganish maqsadga muvofiq deb topildi: 

 

Eski o‘zbek yozma adabiy til davri (XI-XVI 

asrlar)

 

Bu  davr  yozma  o‘zbek  adabiy  tili  taraqqiyotini  ikki  bosqichga  bo‘lib 

o‘rganish mumkin: a) o‘zbek  yozma adabiy tilining XI-XIV asrlar birinchi 

yarmidagi  bosqichi;  b)  o‘zbek  yozma    adabiy  tilining  XIV  asr  ikkinchi 

yarmi XVI asrlardagi shakllangan bosqichi;

 

Yangi o‘zbek yozma adabiy tili (XVII-XX asrlarning boshlari); 

 

Qadimgi umumturkiy yozma adabiy til davri (VII-X 

asrlargacha); 

 

---

Darhaqiqat,  turkiy  tillarning,  jumladan,  o‘zbek  tilining  qadimgi  ilk  yozma 

shakldagi ildizlarini yoki shakllanishiga asos bo‘lgan o‘tmish davrlari yozma tilini 

o‘rganishda  ushbu  qadimgi  manbalar  muhim  o‘rin  egallaydi.  Shu  bois  mazkur 

tadqiqot  uchun  asosiy  yozma  manbalar  sifatida  umumturkiy  asarlar  tanlandi.  Bu 

manbalarning  o‘rganilishi  haqida  va  o‘zbek  tilshunosligining  so‘nggi  taraqqiyoti 

bo‘yicha tadqiqotning asosiy qismlarida ham fikr yuritiladi.