O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

Kelib  chiqishi.  Gilli  jinslar  birlamchi  tog‘  jinslarning  nuragan  zarralari  va 

kolloid-kimyoviy mahsulotlarining kristallanishi natijasida hosil bo‘ladi. 

---

14 

 

Ishlatilishi.  Kaolinitli  gillar  muhim  foydali  qazilma  hisoblanadi.  Ular 

issiqbardosh  g‘ishtlar  –  shamot  ishlab  chiqarishda,  farfor  va  fayans  sanoatida, 

yuqori voltli elektr izolyatorlari ishlab chiqarishda foydalaniladi. Qog‘oz va rezina 

sanoatlarida  to‘ldiruvchi  sifatida  hamda  sovun,  qalam  va  boshqalar  ishlab 

chiqarishda qo‘llaniladi. 

Montmorillonitli gillar oziq-ovqat sanoatida yog‘, vino va sharbatlarni, neft 

mahsulotlarini  tozalashda,  burg‘ilash  eritmalarini  tayyorlashda,  sovun  va  atir-upa 

mahsulotlari  ishlab  chiqarishda  qo‘llaniladi.  Toza,  yuqori  sifatli  montmorillonitli 

gillardan dorilar tayyorlanadi. 

O‘zining  adsorbsion  va  kolloidal  xossalari  tufayli  paligorskit  gillari  neftni 

qayta  ishlash  sanoatida,  meditsinada,  farmakologiyada,  tuzli  qatlamlarni 

burg‘ilashda keng qo‘llaniladi.