O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti “Neft va gaz” fakulteti

 
 
Quvur bog‘lanmasi
– 
favvora armaturasining qismi, tizma boshchasiga 
о‘rnatiladi, bitta yoki ikkita quduqlardagi quvur uzatmalarni bog‘lash uchun 

---

406 
mо‘ljallangan (NKQ tizmasini), quvur ortidagi fazoda oqimni nazorat qilish va 
boshqarish vazifasini bajaradi. Quvur bog‘lanmasining sxemasi 3.2-rasmda keltirilgan. 
Favvora armaturasi. 
Quyidagicha ishlab chiqariladi: ishchi bosimda – 14, 21, 35, 
70, 105 va 140, stvolining kesimi – 50 dan 150 mm.gacha, archaning konstruksiyasi 
bо‘yicha – chorbarmoqli (krestli) va uchlik (troynikli), quduqqa tushiriladigan quvur 
qatorining soni bо‘yicha – bir qatorli va ikki qatorli hamda qulfak yoki kranlar bilan 
jihozlangan. 
Favvora archasi
– favvora armaturasining qismi hisoblanadi, quvur 
bog‘lanmasiga о‘rnatiladi, quduq muhitida quduqlardagi quvur uzatmadagi oqimni 
nazorat qilish va rostlash (boshqarish) hamda oqimni kon quvur uzatmalariga 
yо‘naltirishda xizmat qiladi. Favvora archasining namunaviy sxemasi 3.3- rasmda 
keltirilgan.
Quduqlarni ikkitalik konsentrik NKQ larni tizmasi (kо‘targichning ikki qatorli 
konstruksiyasi) bilan jihozlashda katta diametrdagi quvur pastki uchlikning rezbali 
birikmasiga (chorbarmoqlar) osib qо‘yiladi, qaysiki quvur ortidagi fazosidagi 
chorbarmoqqa о‘rnatiladi. Kichik diametrdagi quvurlar uchlik tagiga joylashtiriladigan
о‘zgartmaga osib qо‘yiladi. 
7.3 – rasm. Favvora archasining namunaviy sxemasi. 1, 2, 3, 4 – uchlikning 
sxemalari; 5, 6 – chorbarmoqning sxemasi ( 1 – quvur boshchasidagi о‘zgartma; 2 
–uchlik; 3 – bekitish (yopish yoki ochish) qurilmasi; 4 – yopish yoki ochish –razryadli 
qurilmasidagi manometr; 5 – drossel; 6 – javob flanetsi; 7 – chorbarmoq).
7.2. misol
. AFK6V-80/50X70XL-K2a (AF-favvora armaturasining jihozi; K – quduq 
quvur uzatmasining quvur boshchasidagi о‘zgartmaga osiladi (NKQ tizmasi); 6- 
archaning namunoviy sxemasi; V – yopish yoki ochish qurilmasini avtomatik va oraliq 
masofadan boshqarish; 80 – archa stvolining shartli о‘tish teshigi, mm; 50 – archaning 
yon tomonida eltish teshigining shartli о‘tishi, mm; 70 – ishchi bosim, MPa; XL – 
sovuq iqlimiy tuman, tarkibida 6% gacha N
2 
va SO
2
bо‘lganda); a – armatura va 
archaning modifikatsiyasi. 
Quduqdan suyuqli yer ustiga kо‘tarishda quduqqa maxsus NKQ tushiriladi. NKQ ni 
quduqqa tushirilishini chegaraviy qiymati formula yordamida aniqlanadi. 

---

407 
q
K
r
R
L
ich
tash
oq





)
(
2
2
max


bu yerda, 
max
L
- NKQni quduqqa maksimal tushirilish chuqurligi, m; 
tash
R
- NKQ ning tashqi diametri, sm; 
ich
r
– 
NKQning ichki diametri, sm; 
K = 1,5 – zaxira koeffitsiyenti; 
q - 1 metr NKQning massasi, kg; 
oq

– quvurning oquvchanlik chegarasi, kgs/sm
2
.