O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti fizika matematika fakulteti

Ma’lumotlar bazasi:
Python barcha ma’lumotlar bazasini qo’llab quvvatlaydi. 
GUI dasturlash: 
Python Windows MFC, Unix, X Window kabi platformalarga GUI dasturlar tuzishni 
qo’llab quvvatlaydi. 
Moslashuvchan
: Python, qobiq buyruq fayliga qaraganda katta dasturlarga yanada yaxshi tuzilish va 
qo’llab-quvvatlash imkonini beradi. 
Yuqorida aytib o’tilgan xususiyatlardan tashqari, Pythonda yaxshi xususiyatlarining katta ro’yxati bor, 
ularning ko’pi quyida keltirilgan: 
Funktsional va tuzilgan dasturiy usullarni va OOP ni qo’llab-quvvatlash. 
Ushbu buyruq fayli sifatida ishlatilishi mumkin yoki katta ilovalar yaratish uchun byte-kodga to’planishi 
mumkin. 
Juda yuqori darajadagi dinamik ma’lumotlar turlari va dinamik turdagi tekshiruvlarni 
qo’llabquvvatlaydi. 
Avtomatik chiqindilarni to’plashni qo’llab-quvvatlaydi. 
C, C ++, MAQOMOTI, ActiveX, CORBA va Java bilan osonlik bilan bog’lanishi mumkin. 
keltiramiz: 
3.Ro`yxat va lug`atlar yordamida amaliy dasturlar tuzish
 
Keling, sodda lug'at yaratamiz: 
car_0 = {'model':'ferrari','rang':'qizil'}
 
Yuqorida car_0 degan lug'at yaratdik. Lu'gatda 2 ta ma'lumot bor: mashinaning modeli (ferrari) va rangi
(qizil). Bu yerda 'model' va 'rang' kalit so'zlar, 'ferrari' va 'qizil' esa mos keluvchi kalit so'zlarning 
qiymatlari. Kalit so'z va qiymat orasi ikki nuqta (:) bilan, lug'atdagi har bir juftlik esa vergul (,) bilan 
ajratilgan.

---

LUG'AT BILAN ISHLASH
Demak, Pytonda lug'at 
kalit so'z-qiymat
juftliklarining yi'ginidisi ekan. Lug'atdagi biror qiymatni ko'rish 
uchun unga kalit so'z orqali murojat qilamiz:
car_0 = {'model':'ferrari','rang':'qizil'}
print(car_0['model']) Natija: 
ferrari
print(car_0['rang']) Natija: 
qizil
Lug'atdagi qiymatlar son (int, float), matn (string), ro'yxat (list, tuple) va hatto boshqa lug'at ham bo'lishi 
mumkin.
talaba_0 = {'ism':'murod olimov','yosh':20,'t_yil':2000}
print(f"{talaba_0['ism'].title()},\ {talaba_0['t_yil']}-
yilda tu'gilgan,\
{talaba_0['yosh']} yoshda")
Natija: Murod Olimov, 2000-yilda tu'gilgan, 20 yoshda