O‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti kasbiy ta’lim fakulteti mehnat ta’limi va chizmachilik kafedrasi

K I R I S H

Mavzuning dolzarbligi: Prezidentimiz I.A.Karimov rahbarligida mustaqillikka erishgan mamlakatimiz o‘z taraqqiyot yo‘lini belgilab, yangi jamiyat barpo etish borasida o‘z andozasini ishlab chiqdi.

O‘zbekiston ham o‘z davlat mustaqilligiga erishganidan keyin yurtimiz va xalqimiz manfaatlariga muvofiq keladigan mustaqil ijtimoiy-iqtisodiy siyosat olib borish imkoniyati tug‘ildi. Diyorimizning tashqi dunyodan bir asrdan ortiq vaqt mobaynida ajralib qolganiga barham berildi.

Mustaqillik sharofati bilan xalqimiz o‘lkamizdagi beqiyos boylikning abadul-abad haqiqiy egasi bo‘lib qoldi.

O‘zbekiston zamini yer usti va yer osti boyliklarining ko‘pligi va xilma-xilligi bilan ajralib turadi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “2011-2015 yillarda O‘zbekiston Respublikasi sanoatini rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari to‘g‘risida”gi Qarorida ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash, iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini jadal yangilash vazifalari nazarga tutiladi.

Muborak gazni qayta ishlash zavodi va “Shurtan Neft-gaz” unitar korxonasida 400 ming tonna suyultirilgan gaz va gaz kondensati ishlab chiqaradigan qurilmalarni o‘rnatish, kondan olinayotgan gazlarni yana sifatli tozalash, gaz va gaz kondensatlarini quvurlar orqali to‘xtatilishsiz va avariyasiz zarur ishlab chiqarish korxonalariga yetkazib berish kabi dolzarb masalalar shular jumlasidandir.

Shu o‘rinda quvurlarda gaz-suyuqlik aralashmalari harakati dolzarb masala hisoblanadi. Konlardan uzatiluvchi gazning yetarlicha sifatli tozalanmaganligi sababli harakatdagi gaz quvurlarining ichida gidravlik qarshiliklarni oshiruvchi va o‘tkazish qobiliyatini pasaytiruvchi suyuq ifloslangan qatlam yuzaga keladi.

Kompleks tadqiqotlar va ekspluatatsiya ko‘rsatkichlariga ko‘ra, magistral va kon gaz quvurlarining katta qismi o‘z gidravlik samaradorligi koeffitsiyentining 70-90% oralig‘ida ishlamoqda. Bu gaz quvurlarining ichida turli cho‘kindilar yig‘ilib, quvurning ko‘ndalang kesmi yuzasi torayishining natijasi hisoblanadi. Shu paytgacha quvurlarda alohida gaz harakati va alohida neft yoki boshqa suyuqlik harakati atroflicha o‘rganilgan. Lekin qatlamda gaz-suyuqlik harakati (masalan gaz-neft)ga doir masalalar juda kam o‘rganilgan.