O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi davlat univirsiteti mehnat ta’limi kafedrasi

1.3. Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirish 

Quyidagi baxtsiz hodisalar maxsus tekshiriladi: 

-   bir vaqtning о‘zida ikki va undan ziyod xodimlar bilan yuz bergan guruhiy baxtsiz hodisalar; 

-  o’lim bilan tugagan baxtsiz hodisalar; 

-  oqibati og’ir baxtsiz hodisalar. 

 Guruhiy,  o’lim  bilan  tugagan  va  oqibati  og’ir  baxtsiz  hodisa  to’g’risida  ish  beruvchi  darhol 

quyidagilarga xabar berishi kerak: 

-  davlat mehnat texnika nazoratchisiga; 

-  yuqori turuvchi xо‘jalik organiga; 

-  Qoraqalpog’iston  Respublikasi  Mehnat  vazirligiga,  viloyat  (Toshkent  shahar)  mehnat 

boshqarmasiga; 

-  baxtsiz hodisa yuz bergan joydagi prokuraturaga; 

-  baxtsiz hodisaga uchragan xodimni yuborgan tashkilotga; 

-  О‘zbekiston Respublikasi Mehnat vazirligiga;  

-  «О‘zsanoatkontexnazorat»  davlat  qo’mitasining  mahalliy  organiga  (agar  baxtsiz  hodisa  ushbu 

tashkilot nazorat ostidagi korxona (ob’yekt) da yuz bergan bо‘lsa);                                                                             

-    Viloyat  (Qoraqalpog’iston    Respublikasi,  Toshkent    shahar)  kasaba  uyushmalari    kengashiga, 

agar      baxtsiz  hodisa  О‘zbekiston  Kasaba  uyushmalari  Federatsiyasi  kengashiga  a’zo  tashkilotda  yuz 

bergan bо‘lsa. 

Guruhiy,  o’lim  bilan  tugagan  va  oqibati  og’ir  baxtsiz  hodisa-lar  yuz  berganida  N-1  shaklidagi 

dalolatnoma komissiya tomonidan maxsus tekshirish dalolatnomasi tuzilgandan so’ng  bir  sutka ichida 

komissiya xulosalarga  muvofiq rasmiylashtiriladi. 

Besh  va  undan  ortiq  kishi  o’lgan  baxtsiz  hodisalar  О‘zbekis-ton  Respublikasi  Vazirlar 

Mahkamasining qarori asosida tuzilgan komissiya tomonidan tekshiriladi. 

Maxsus  tekshirish  komissiyasi  15  kun  mobaynida  baxtsiz  hodisani  tekshirib  chiqadi,  korxona 

(bo’limi, sex) dagi mehnatni muhofaza qilish aholini agar zarur bо‘lsa, tarmoqning  boshqa  korxonalarda  

ham  tekshirishni  tashkil  etadi,  maxsus  tekshirish  dalolatnomasini  tuzadi  hamda  «Nizomda»  kо‘zda 

tutilgan boshqa hujjatlarni rasmiylashtiradi.                                     

Komissiya  a’zolari  jabrlanuvchilar  yoki  ularning  oila  a’zolari  bilan  uchrashuvlar  tashkil  etadilar, 

zarur bо‘lsa tegishli organlarga takliflar kiritadilar yoki iqtisodiy tusdagi yordam masalalarini joyida hal 

qiladilar,  jabrlanuvchiga yoki o’lganning oila 

 

a’zolariga ularning huquqlarini tushuntiradilar. 

Kasaba  uyushmalarining  (bosh)  mehnat  texnik  nazoratchisi  bu  masala  bо‘yicha  о‘zining  alohida 

fikrini bildirishi mumkin. 

Texnik hisoblashlar, laboratoriya tadqiqotlari, sinovdan о‘tkazish va taklif qilishgan mutaxassislar 

amalga  oshirayotgan boshqa ishlar, shuningdek, transport va aloqa vositalar harajatlarini baxtsiz hodisa 

yuz bergan korxona to’laydi. 

Komissiya  a’zolari  tekshirish  davomida  ish  beruvchidan,  korxona  va  uning  tarkibiy  bo’linmalari  

rahbarlari, guvohlar va boshqa shaxslardan yozma va og’zaki tushuntirishlar olishga haqlidir. 

Baxtsiz hodisa yuz bergan korxona ish beruvchisi (yuqori turuvchi xо‘jalik organi rahbari) maxsus 

tekshirish materiallarini zudlik bilan ko’rib chiqishga, baxtsiz hodisaga kelib chiqishi sabablarini bartaraf 

---

etish tо‘g‘risida komissiya taklif qilgan chora-tadbirlardan bajarish haqida mehnatni muhofaza qilish va 

xavfsizlik  texnikasi  bо‘yicha  lavozimi  va  kasbiga  oid  vazifalarning  bajarilmas-ligiga  (buzilishiga)  yo’l 

qo’ygan shaxsni javobgarlikka tortish haqida buyruq chiqarishga majburdir.