O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi qarshi davlat universiteti



Download 1,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/30
Sana31.03.2022
Hajmi1,17 Mb.
#520775
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   30
Bog'liq
genomika labortoriya 3 kurslar uchun ishalnma

 
Ishdan maqsad: 
Talabalarga Molekulyar markerlarni farqlash va ularni ishlatishni 
o`rgatish 
DNK markerlari o`zining yuqori informativligi, spetsifikligi, polimorfikligi va foydalanish 
qulayligi sababli molekulyar-genetik tadqiqotlarda mustahkam o`rin egallab kelmoqda. Quyida 
ularning ba`zilari haqida misollar keltirilgan. 
DNK markerlar praymer juftliklar faqat aniq gen yoki genga yondosh hudududlarni 
ko`paytirib beradi. Masalan 10 odamdan DNK ajratib olindi siz o`sha odamlar DNK sini asosida 
pzr tahlini amalgam oshirib kasalikka chidamli geni bor yoki yo`qligini tekshirish mumkin.buning 
uchun siz kassalikka chidamlilik geniga tuzilgan maxsus praymer juftligiga ega bo`lishingiz kerak 
. Mos tushgan praymer Marker deb ataladi.
RFLP – Restricted Fragment Length Polymorphism (Bo`laklangan Fragmentlar 
Uzunliklari Polimorfizmi - BFUP). RFLP tahlili ilk bor Jeffris tomonidan 1985-yil olib borilgan 
(Jeffreys et al., 1985). 
Bu usulda restriktazalar DNKni maxsus uchastkalarda, odatda palindrom ketma-ketliklarda 
parchalaydi. Mutatsiya natijasida shunday ketma-ketliklarning asoslaridan biri o`zgarib qolgan 
bo`lsa bu uchastkalar restriktazalar yordamida parchalanmaydi. Aksincha mutatsiya natijasida 
restriktazalarga chidamli bo`lgan boshqa yangi uchastkalar paydo bo`lishi mumkin. Xolbuki 
gipervariabel uchastkalar genomning transpozitsiya, noteng rekombinatsiyalar va DNK-
polimeraza kompleksining "sirg`alishi" kabi anchayin murakkab tarkib topishidan kelib chiqqan. 
Natijada esa ikki genetik noo`xshash individrardan kelib chiqqan bir-biriga mos keluvchi DNK 
fragmentlari tez-tez har xil uzunlikda restriksion fragmentlarni yuzaga keltiradi. Bu marker 
tizimining bir qancha kamchiliklari mavjud, jumladan yuqori mehnat, qimmatliligi shuningdek 
irsiylanishning dominant ko`rinishi (geterozigota genotipini aniqlash imkoniyati yo`q).
RAPD 
markerlari 
(Random 
Amplified 
Polymorphic 
DNA 

Tasodifiy 
Amplifikatsiyalangan DNKlar Polimorfizmi) PZRga (Polimeraza Zanjir Reaksiyasi) asoslangan 
bo`lib, usulning asosiy mohiyati DNK regionlarining qisqa (10 nukleotidgacha) erkin 
oligonukleotidlar tomonidan tasodifiy amlifikatsiyalanishi bilan belgilanadi. Praymerlarning 
kerakli uchastkalarga borib (gibridizatsiya) juda yumshoq sharoitda amalga oshiriladi. RAPD 
praymerlari DNKning o`ziga komplementar bo`lgan uchastkasi bilan bog`lanadi va amplifikatsiya 
ikkala zanjirda ikki yo`nalish bo`ylab amalga oshadi. Praymerlanish o`rtacha holda har bir million 
juft asosga bir marta to`g`ri keladi (Jones et al. 1997). Bitta praymer tegishli tur yoki individuum 
DNK o`xshash uchaskasiga bog`liq holda bir necha PZR mahsulotlari berishi mumkin. RAPD 
markerlayi odatda populatsiyaning genetik strukturasini o`rganishda yoki genetik kartalashtirishda 
foydalanilishi mumkin.



Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish