O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti muhandis-texnika fakulteti

Qishloq xo„jalik mahsulotlarini saqlash sohasiga taalluqli qabul qilingan qonun va 
farmoyishlar.
Keyingi yillarda qishloq xo‗jalik mahsulotlarini yetishtirish, ularni saqlash va qayta ishlash 
bo‗yicha Vazirlar Mahkamasining qarorlari va O‗zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 
qonunlari qabul qilindi. Bular ―Dehqon xo‗jaligi to‗g‗risida‖, ―Fermer xo‗jaligi to‗g‗risida‖, 
―Qishloq xo‗jaligini isloh qilish to‗g‗risida‖, ―Qishloq xo‗jaligi mahsulotlari, jumladan meva-
sabzavotlarning hosilini to‗la-to‗kis yig‗ib olish va saqlash‖ kabi boshqa qaror va qonunlar 
shular jumlasidandir. Ularda xo‗jaliklarda ishlab chiqariladigan mahsulot yuqori sifatli bo‗lib, 

---

6 
ya‘ni ko‗yiladigan barcha talablarga javob berishi kerak. 
Qishloq xo‗jaligida mahsulotlarni saqlash xosilot, iqtisodchi va zoomuxandislarga bog‗lik. 
Ularga va boshka qishloq xo‗jalik xodimlariga mahsulotlarni saqlashda quyidagi vazifalar 
quyiladi:

mahsulotlarni va urug‗lik fondini imkoniyati boricha isrof qilmasdan hamda sifatini 
tushirmasdan saqlash; 

mahsulotlarni saqlayotgan paytda tegishli texnologik usul va rejimlar qo‗llab ularning 
sifatini yanada oshirish; 

oz mehnat sarf-harajat qilib, mahsulotlarni rentabel holda saqlash. 
Oxirgi masala juda zarur bo‗lib, ba‘zi mahsulotlarni saqlashdagi xarajatlar mahsulotni 
ishlab chiqarishdagi qiymatidan ham ortib ketadi. Xarajatlarni kamaytirish urug‗lik, ozuqa-yem 
va boshqa mahsulotlarning tan narxini pasaytirishga hamda uni sotib foyda olishga olib keladi. 
Xo‗jaliklar tarkibidagi texnika bazasini korxonalarning rivojlanish yo‗nalishiga, u joylashgan 
yerning ob-havo sharoitiga qarab qurish, jihozlari va texnik hamda iqtisodiy tomondan unumli 
foydalanish zarur. 
Ma‘lumki qishloq xo‗jaligida yetishtiriladigan xar bir xom ashyoning sifati qator omillarga 
bog‗liq. Don va boshqa qishloq xo‗jalik mahsulotlarining oziq-ovkat va texnologik qiymati 
to‗g‗ridan-to‗g‗ri nav, agrotexnik tadbir, ob-havo, yetishtirish sharoiti, hosilni yig‗ib olish usuli 
va muddati, hosil yig‗ib olingandan keyingi tayyorlashda, tashish va saqlashga uzviy bog‗liqdir. 
Mahsulotlarni unumli saqlash nafaqat mavjud texnik bazasi, ombor, turli mashina va 
uskunalardan foydalanishga, saqlanajak mahsulotlarning chidamliligiga ham chambarchas 
bog‗liqdir. 

---

7