О„zbekiston respublikasi oliy va о„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

Ma‟lumotlar  kiritish

  –  Ma‘lumotlarni  GATda  ishlatish  uchun  bu  fazoviy  ma‘lumotlar 

raqamli  shaklga  zga  bo‗lgan  formatga  keltirish  kerak  bo‗ladi.  Masalan,  qog‗ozda  chizilgan  xaritalarni 

kompyuterga  kiritish 

“xaritani rakamlashtirish deb ataladi”

.  Bu jarayonni  yanada  tezlashtirish  uchun  biz 

GATda  skanerlardan  foydalanish  imkoniyatiga  egamiz.  Skanerdan  boshqa  bir  vosita  bu  digitayzer  deb 

nomlanadi. 

2.

 

Manipulyatsiya 

–  Ma‘lum  bir  loyxani  amalga  oshirish  uchun  mavjud  fazoviy 

ma‘lumotlarni  ko‗shimcha  ravishda  shaklini  o‗zgartirish  zarur.  Masalan  fazoviy  ma‘lumotlarni  masshtabi 

turli  xil  bo‗lishi  mumkin.  Ana  shu  ma‘lumotlar  tahlil  qilinishi  uchun  ular  bir  xil  masshtabga  keltirilishi 

zarur. Xususan bu ma‘lumotlar birlashtiriladigan ham bo‗lsa barcha ma‘lumotlarni masshtabi bir xil bo‗lishi 

zarur. 

3.

 

Boshqarish 

–  Ish  jarayonida  fazoviy  ma‘lumotlardan  foydalanuvchilar  sonini,  fazoviy 

ma‘lumotlar  turlari  va  miqdorini  ko‗payishi  ma‘lumotlarni  samarali  boshqarishga  ta‘sir  etadi.  Bunday 

hollarda  GATda  barcha  fazoviy  ma‘lumotlar  relyatsion  shakldagi  jadvallar  ko‗rinishida  bo‗ladi  va  barcha 

jadval  ko‗rinishidagi  fazoviy  ma‘lumotlar  bir  biriga  chambar  chas  bog‗lik  bo‗ladi  va  bu  GATda 

Ma‘lumotlar Bazasi Tizimi deb ataladi. 

4.