O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti t. R. Yuldashev, J. T. Nurmatov

Montaj  qilish  xususiyatlari. 

Montaj  ishlarining  xarakteri  uskunalarni  montaj 

maydoniga  qanday  kо‗rinishda  olib  kelinganligiga  bog‗liqdir.  TransportAbel  bо‗lgan 

nasos–kompressor agregatlarni zavodlardan butkul yig‗ilgan holatda yuritkichlari bilan 

birgalikda  (elektr  yuritkich,  bug‗  turbinasi,  ichki  yonish  dvigateli  va  h.)  keltiriladi. 

Yalpi  agregat  odatda  yagona  rama  yoki  plitada  yig‗ilgan  bо‗ladi.  Bunday  hollarda 

montaj jarayoni tayyorlanish aniqligi tekshirilgan, tayyor poydevorga о‗rnatilishni о‗z 

ichiga oladi. 

---

 

488 

Nasos–kompressor  uskunalari  (ayniqsa  porshenlilari)  birinchi  navbatda  poydevorni

 

vibrasiyaga olib keluvchi mashinalar toifasiga kiradi. Shuning uchun poydevor yetarli 

darajada  chidamli  bо‗lishi  kerak.  Montaj  qilishdan  oldin  uzunlik,  kenglik,  balandlik, 

poydevor  yuzasi  belgisi  kabi  loyiha  о‗lchamlaridan  chetlashishlarni  о‗lchab  chiqish 

usuli  bilan  aniqlanadi.  Ular  chegaraviy  mumkin  bо‗lgan  qiymatlarda  bо‗lishi  shart. 

Masalan,  porshenli  kompressorlar  uchun  kо‗ndalang  va  bо‗ylama  о‗qlar  bо‗ylab 

chegaraviy  mumkin  bо‗lgan  qiymat  ±20mm;  asosiy  о‗lchamlar  bо‗yicha  loyihada 

±30mm;  poydevor  yuzasi  yuqori  belgilari  bо‗yicha  –30mm;  quduqlar  о‗lchamlari 

bо‗yicha  loyihada  +20mm;  anker  boltlari  о‗qlari  bо‗ylab  loyihada  +5mm;  va  h. 

 

Poydevor surkovchi moylarning, uzatilayotgan neft mahsulotlarining, kimyoviy 

moddalarning buzuvchi ta‘siridan xoli bо‗lishi kerak. Shuning uchun ularning yuzasiga 

ushbu muhitga chidamli bо‗lgan chidamli bо‗yoqdan bir necha qavatdan surkash lozim 

yoki keramik plitalar taxlash kerak. Yirik mashinalarni tayyorlovchi zavod tomonidan 

avvaldan  yig‗iladi  va  chiniqtiriladi,  sо‗ngra  yana  qismlarga  ajratiladi  va  alohida 

transportAbel 

bloklar  va  qismlar  kо‗rinishida  keltiriladi.  Montaj  maydonchasida 

bloklarni poydevorga о‗rnatishdan avval mumkin qadar yaxlit yiriklash kerak bо‗ladi, 

bu montaj ishlarining tezlashishiga yordam beradi. 

Maxsus

 mashinalarni tayyorlovchi 

zavodning  vakili  nazoratida  yoki  rahbarligi  ostida  yig‗ish  chizmalari  va  tayyorlovchi 

zavod tomonidan berilgan tо‗liq yо‗riqnomaga asoslanib yig‗iladi.