|
8.5- rasm. Markazdan qochma elektr
(MQEN) nasos qurilmasi:
1- elektr dvigatel; 2- protektor; 3- markazdan
qochma nasos; 4- kabel; 5- quduq usti
armaturasi; 6- transformator; 7- boshqaruv
stansiyasi
8.6- rasm. Botma elektr dvigatel:
1-qopqoq; 2-boshcha; 3-tovon; 4-podpyatnik; 5-
tiqin; 6-stator о‗rami; 7-vtulka; 8-rotor; 9-stator;
10-magnit; 11-filtr; 12-kolodka; 13-kabelning
oxirgi uchi; 14-halqa; 15 – zichlovchi halqa; 16 -
korpus; 17,18 - tiqin.
О‗qli yuklamani (asosan rotorni og‗irligi) yuqoridagi radial tayanch podshipnik
(8) qabul qiladi. Dvigatelning statori navbatlashadigan magnitli (4) va nomagnitli (5)
paketlardan tashkil topgan bо‗ladi, magnitli paketlar pо‗lat quvurga (6) yig‗ilgan;
dvigatel rotor seksiyasining qarshisiga joylashtiriladi. Nomagnitli paketlar oraliq
podshipniklarning qarshisiga joylashtiriladi.
Statordagi hamma paketlar, korpus bilan shtangali birikmalar yordamida
bog‗langan bо‗ladi, u orqali statorning reaktiv burovchi momentini korpusga uzatadi.
Statorning о‗rami (7) hamma seksiyalar uchun umumiy bо‗ladi, misli qoplama
qilingan sterjenlardan tayyorlangan va statorning ariqchasiga joylashtiriladi.
255
О‗ramlar qoplamasi oynali materiallardan tayyorlangan, maxsus lak shimitiladi,
issiqlik va yog‗ga chidamli hisoblanadi. Statordan chiqarilgan о‗ramning uchi kabelga
maxsus germetik shtamp shlipsli mufta orqali ulanadi.
Dvigatelning valida 6-8 mm.li diametrdagi bо‗ylama teshiklar bо‗ladi, u
teshiklar orqali dvigatelga tо‗ldirilgan yog‗ sirkulyatsiya bо‗ladi.
Shu maqsadda stator paketining devorida ham bо‗ylama ariqchalar yо‗niladi.
Yog‗ statorning korpusidagi ariqlar orqali sirkulyatsiya bо‗ladi va dvigatelning ostki
qismidagi filtrda tozalanadi. Dvigatel yuqori elektrga qarshi mustahkam maxsus kam
qavushqoqli yog‗ yoki quruq toza transformator yog‗i bilan tо‗ldiriladi. MQENQ
(markazdan qochma elektr nasos qurilmasini)ni asinxronli botma elektrdvigatel bilan
ishlatishda, quduqdan suyuqlikni aniq rejimlarda olishda, bir qancha texnologik
muammolar paydo bо‗ladi, jihozlar resursini amaliy pasayishga olib keladi.
Asinxronli botma elektrdvigatel MKENQning energetik ishining samaradorligini
oshirish imkoniyatini chegaralaydi.
Asinxron funksional resursli va energetik ventilli elektrdvigatellar asosdagi
yuritmalar juda yaxshi tavsifli qiymatlarga egadir.
Ventilli yuritma elektrdvigateldan tashkil topgan bо‗ladi, rotor esa о‗zgarmas
mangitlardan bajarilgan va boshqaruv stansiyasining stator о‗rami maxsus
algoritmlarni ta‘minlaydi. Ventilli elektrdvigatellarni aylanish chastotasini keng
diapazonlarda boshqarishning imkoniyati bо‗ladi, 500-3500 ay/daq aylanish
chastotasida ishlab chiqariladi. Shuning uchun uning MQENQlari tarkibida turkumli
ishlab chiqariladigan nasoslar va gidravlik himoyalarda foydalanish mumkin. Ventil
elektrdvigatellarning biriktiriladigan о‗lchamlari borligi uchun, gidravlik himoya
jamlanmasida foydalanishni ta‘minlashda va kabelli muftaga biriktirishda, BEDda
qо‗llash mumkin.
Gidravlik himoya sifatida maxsus protektorlar qо‗llaniladi. U pо‗latli silindr
korpusida yig‗iladi, uning diametri nasos diametriga mos keladi.
Protektor nasos va dvigatelning oralig‗iga о‗rnatiladi. Protektor orqali nasos va
valning elektrdvigatel vali bilan biriktiruvchi oraliq orqali shlipsali muftaning vali
256
о‗tadi. Protektor quyuq yog‗ tо‗ldirilgan kameradan va suyuq yog‗ga chidamli
gidravlik zatvordan tuzilgan.
Protektorning yuqori qismida prujinali porshen bо‗ladi, protektordagi yog‗ga
ortiqcha bosim beradi va dvigatelda 0,01-0,2-MPa chegarasidagi bosim hosil qilinadi.
Korpusda porshenning tagida teshik mavjud , u protektorni porshenning tagi qismini
atrof muhit bilan tutashtirishda, atrof muhitning gidrostatik bosimini porshenga
uzatishga xizmat qiladi. Quyuq yog‗ning sarfi, sal‘nik orqali nasosning porsheniga
ta‘sir qiladi, prujinani yuqoriga siljitadi, nasosning tayanch podshipniki kamerasiga
yog‗ni uzatadi va tizimda ortiqcha bosimni saqlab turadi. Oxirgi yillarda gidravlik
himoya (GD) va (G) turkumdagi yog‗lar ishlab chiqariladi.
GD-gidravlik himoyada quyuq va suyuq yog‗lar qо‗llaniladi, ular bir-biridan
elastikli diafragma bilan ajratiladi.
Atrof muhitning bosimi kompensatorda joylashgan diafragma orqali,
elektrdvigatelga uzatiladi. Bu qatlam suyuqliklarining elektrdvigatel bо‗shlig‗iga kirib
borishini oldini oladi.
G-gidravlik himoyada faqat bir turdagi suyuq yog‗ qо‗llaniladi, nasosning
yuqori qismida joylashgan nasosdagi sirpanuvchi radial–tayanch (5) sharikli
podshipnikni almashtirishda foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
