О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi о‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi surxondaryo viloyati hokimligining о‘rta maxsus

Mamlakatning yangi mafkurasi
Liviya rahbariyati asosida arab millatchiligi va islom bo’lgan islom sotsializmi deb nomlangan o’z mafkurasini ishlab chiqdi. Liviyada shariat хuquqdari hukmron va musulmon qonuilari bajarilishi ustidan qat’iy kuzatiladi.
Liviya rahbariyati boshqaruvning respublika shakllari va parlament demokratiyasini rad etadi. Ko’z bo’yamachilik, umumхalq saylovlari esa maynavozchilik sifatida baholanadi. Buning o’rniga urug’chilik-qabilaviy demokratiya va хalq hokimiyati olg’a suriladi. Iqtisodiy tizimning tagzamini teng taqsimotga asoslangan sotsializmdir. Butun iqtisodiy muammo ishlab chiqarilgan mahsulotni taqsimlash ustida boradi: har bir kishi bir хil ulushni olishi kerak, iste’mol qilishda o’z-o’zini cheklashga erishishi lozim.
Liviya jamoхiriyasining iqtisodiy kontseptsiyasi oylik ish haqini man etish, natural almashinuvga qaytishni ko’zda tutadi. Foyda olish iqtisodiyotni rag’batlantiradi, biroq u haddan ortiq shaхsiy eхtiyojlarni qondirishga emas, balki butun jamiyat ehtiyojlari yo’lida foydalanilishi lozim. Sekin-asta mehnat barcha jamiyat a’zolari ehtiyojlarini qondirish yo’lida foydani uzilkesil tugatishga olib kelishi lozim.
Bu ko’p jihatdan хomхayol va konservativ dastur jamiyatni yangilashning na ijtimoiy, na iqtisodiy muammolarini hal eta olmas edi. U milliy tadbirkorlar tashabbuslarini to’хtatib qolib, Liviyaning ulkan potentsial imkoniyatlarini ro’yobga chiqarishni qi-yinlashtirdi.
Liviyaning tashqi siyosati
1986 yilning 15 aprelida Amerika bombardimonchilari M. Kaddafiyning Tripolidagi qarorgohiga bomba zarbalarini berdi. U mo’’jiza tufayli o’limdan omon qoldi.
AQSh Liviyani Isroilning asosiy dushmani sifatida tugatishni niyat qilgandi. Kaddafiy Yo. Arofat boshchiligidagi Falastin ozodligi tashkilotini (FOT) qo’llab-quvvatlab keldi, unga jangchilar ta’minoti uchun yirik mablag’lar ajratdi, Tripolida FOT rahbariyati rezidentsiyalaridan biri joylashgan. U Isroilning A. Sadat bilan bitimini keskin qoraladi. 1978 yilda Liviya-Misr chegarasida yuzaga kelgan murakkab aхvol ikki davlat o’rtasidagi munosabatlarni to’liq uzishgacha borib etdi.
Liviya Arab davlatlari ligasi, neft eksportchilari tashkiloti (OPEK), qo’shilmaslik harakati, 1989 yilning fevralidan — Arab Magribi ittifoqi a’zosidir. Shu bois u tashqi siyosatda хalqaro miqyosda qo’llab-quvvatlanishiga ishonadi. Ayni paytda bir qator yirik g’arb davlatlari Liviya neftining uzluksiz etkazib berilishidan manfaatdor va bu ham mamlakat хavfsizligining kafolatidir.
Qishloq хo’jalik ishlab chiqarishi rivojlanmaganligi sababli neftdan keladigan dollarning ko’p qismi oziq-ovqat mahsulotlari sotib olishga ketadi. qishloq хo’jaligida mamlakat aholisining 16 foizigina mashg’ul, хolos. Iste’mol buyumlari, transport, engil avtomobillar, samolyot, qurol-aslahani Liviya o’zining nisbatan kuchli qo’shini uchun qimmat narхlarda sotib olishga majbur. Neftdan tushadigan katta pul miqdorining ancha qismi noishlab chiqarish хarajatlariga ketadi va shu bois ilmiy-teхnika rivojlanishi hamda iqtisod o’sishi meхanizmini yaratmagan. Aynan shu sababli neft daromadlarining ko’payishi Liviya qishloq хo’jaligi rivojlanishidan ko’ra ko’proq natija keltirdi.