O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi a. G. G‘aniyev, A. K. Avliyoqulov

Gåîmåtrik îptikàdà
yorug‘likning tàbiàti hàqidà so‘z yuritil-
màydi, uning to‘g‘ri chiziq bo‘ylàb tàrqàlish, qàytish và sinish
qînunlàri o‘rgànilàdi.
Îddiy ko‘zîynàkdàn tîrtib, ulkàn àstrînîmik qurilmàlàrdàgi
muràkkàb îbyåktivlàrgàchà bo‘lgàn bàrchà îptik àsbîblàrni
yasàshdàgi hisîb-kitîb gåîmåtrik îptikà qînunlàri àsîsidà àmàlgà
îshirilàdi.
Fizik îptikàdà
yorug‘likning tàbiàti và yorug‘lik hîdisàlàrigà
àlîqàdîr muàmmîlàr o‘rgànilàdi.
Fiziîlîgik îptikà
esà yorug‘likning rivîjlànuvchi îrgànizmgà
tà’sirini o‘rgànàdi.
Yorug‘lik hàqidàgi tà’limîtning rivîjlànishi.
Yorug‘likning elåktrîmàgnit tàbiàti
Ì à z m u n i :
 
optikàning dàstlàbki qînunlàri; îptikàning rivîj-
lànish bosqichlàri; yorug‘likning kîrpuskular tàbiàti; yorug‘likning
to‘lqin tàbiàti; yorug‘likning elåktrîmàgnit tàbiàti.
Îptikàning dàstlàbki qînunlàri.
Yorug‘likning tà’siri hàqidàgi
tà’limît judà qàdim zàmînlàrdà vujudgà kålgàn. Îptikà so‘zining
lug‘àviy mà’nîsi – «ko‘rish idrîklàri hàqidàgi fàn»ni ànglàtib,
optos
– ko‘zgà ko‘rinàdigàn so‘zidàn îlingàn.
Yorug‘likning to‘g‘ri chiziq bo‘ylàb tàrqàlish qînuni eràmiz-
dàn båsh ming yil îldin hàm mà’lum bo‘lib, undàn chiqàdigàn
õulîsàlàrdàn Qàdimgi Misrdàgi qurilish ishlàridà fîydàlànilgàn.
OPTIKA
I B Î B . 
 OPTIKA ELEMENTLARI
1-§.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

5
Pifàgîr, jismlàrning ko‘rinishigà sàbàb – ulàrning o‘zlàridàn zàrrà-
chàlàr chiqàrishidir dåb, hîzirgi nàzàriyalàrgà judà yaqin bo‘lgàn
fikrlàrni hàm àytgàn.
Gåîmåtrik îptikàning ikkità àsîsiy qînunidan biri – yorug‘-
likning tushish và qàytish burchàklàrining tångligi hàqidàgi qînun
Plàtîn màktàbi vàkillàri tîmînidàn tà’riflàngàn. Yorug‘likning sinish
qînuni esà bir nåchà àsrlàrdàn kåyin kàshf qilingàn.
O‘n uchinchi àsrdà ko‘zîynàk, 1590- yildà nidårlàndiyalik
îlim Z. Yansån tîmînidàn mikrîskîp, 1609- yildà esà itàliyalik
fizik G. Gàlilåy tîmînidàn tålåskîp yasàlgàn.