Generator-dvigatel (G-D) tizimini (3.1- rasm) ishga tushirish uchun, oldin generator G ni aylantiruvchi asinxron dvigatel AD ishga tushiriladi. Uni ishga tushirish paytida generator G qo‘zg‘atish chulg‘amiga kuchlanish berilmagan bo‘ladi. Dvigatel qo‘zg‘atish chulg‘amida to‘liq kuchlanish bo‘lib, u elektr mashinali yoki statik qo‘zg‘atgich Q ga ulangan bo‘ladi. Generatorning qo‘zg‘atish tokini oshira borib, uning EYK oshiriladi. Natijada dvigatel D ning yakori aylana boshlaydi |
2
|
N
|
1
|
19
|
Generatorning chastota bo’yicha ishlashini tadqiq qilish
|
Generatorlarni ishlatish mobaynida ularni ruxsat etilgan ish rejimlarida uzluksiz ishlashi, qo‘zg‘atish tizimini, sovutish tizimi, moy ta’minoti, nazorat qurilmasi, himoyalari, avtomatikasining ishonchli ishlashi va elektromagnit halaqitlardan holi bo‘lishi lozim.
|
2
|
A
|
1
|
20
|
Relelarning sinflari, tuzilishi va ishlash negizini o’rganish.
|
Avtomatikaning releli elementlariga kirishidagi kattalik bir tekisda o'zgarganda chiqishidagi kattalik birdaniga o'zgaradiganholatga o‘tish qobiliyatiga ega bo‘lgan elektromagnit ulagich. Relelari avtomatikada boshqaruvchi vahimoya qiluvchi elementlar sifatida, raqamli sensorlar va kuchaytirgich, signallarni ko‘paytiruvchi va logik elementlar vazifasida, elektrik uskunalarda har xil texnologik jarayonlarni avtomatik boshqarish va rostlashda ishlatiladi
|
2
|
N
|
1
|
21
|
Elektron rele modeli va avtomatikada
qo’llanilishi
|
Hоzirgi pаytdа аvtоmаtik sistеmаlаrdа elеktrоn rеlеlаr ko’plаb qo’llаnishgа egа. Elеktrоn rеlе kuchаytirgich vа elеktrоmаgnit rеlеsi yig’indisidаn ibоrаt bo’lаdi. Kuchаytirgich lаmpаli yoki trаnzistоrli bo’lishi mumkin. Signаl kuchаytirilishi sаbаbli rеlеning sеzuvchаnligi аnchа оshаdi, ya`ni uning ishlаsh quvvаti kаmаyadi vа 10-8 -10-12 Vt gа tеng bo’lishi mumkin.
|
2
|
N
|
1
|
22
|
Induktiv datchik va Gerkonning avtomatikada qo’llanilishi
|
Kirish signalini bevosita o‘zgartiradigan datchiklar, kirish x signalni bevosita chiqish y signaliga o‘zgartiradi. Bunday datchiklar qulay, chunki oraliq o‘zgartiruvchi qismlarning hojati bo‘lmaydi Bevosita o‘zgartirgich datchikka misol bo‘lib, tenzodatchik, termo (issiqlik) datchiklar, induktiv datchiklar
|
2
|
N
|
1
|
23
|
Vaqt relesining tuzilishi va ishlash negizini o’rganish
|
Vaqt relesi avtomatik qurilma uzellari orasida yoki bir qurilmadan ikkinchi qurilmaga ta'sirlar uzatishda zarur kechikish hosil qiladi. Asosan, sezuvchi qubul qiluvchi (boshqarish signali kelganda releni ishga tushiruvchi), sekinlashtiruvchi va ijro etuvchi (boshqariladigan qurilma yoki sxemaga ta'sir etuvchi) qismlardan iborat
|
2
|
A
|
1
|
24
|
Namlikni rostlash
|
Namlik datchiklarining klassifikatsiyasi va ish prinsiplari Ish prinsipi bo‘yicha elektrik namlik dachiklari elektrofizikaviy va elektroparametrik turlariga bo‘linadi. Elektrofizikaviy datchiklar radiatsion va magnitoyaderli rezonans dachiklarini o‘z ichiga oladi. Radiatsion dachiklarning ish prinsipi nam muxitnig infraqizil nurlarni, yuqori chastotali elektromagnit tebralishlarni, - nurlar va neytron nurlanishlarni qabul qilish darajasini o‘lchashga asoslangan bo‘ladi.
|
2
|
N
|
1
|
25
|
Sathni rostlash
|
Ishlab chiqarish jarayonida sathni roslash va reglament keltirilgan optimal qiymatda ushlab turish muhim ahamiyat kasb etadi. Sath asosan aralashtirgichlarda, pechlarda, rezervuarlar kabi boshqarish ob`ektlarida ko`proq rostlash talab qilinadi. Sathni rostlash uchun eng avvalo sathni o`lchovchi datchiklar bilan tanishishimiz kerak bo`ladi. Sath o`lchash datchiklarini bir necha turlari mavjud bo`lib, shulardan gidrostatik sath o`lchovchini ko`rib chiqamiz. Gidrostatik sath o`lchovchining ishlash printsipi sath o`zgarganda hosil bo`ladigan gidrostatik bosim yoki bosimlar farqini o`lchashga asoslangan qurilma. Sathni o`lchash va uni uzoq masofaga pnevmatik uzatib berish uchun membranali differentsial manometr qo`llaniladi.
|
2
|
A
|
1
|
26
|
Turg’unlikni aniqlash
|
Gurvis mezoni ta’rifi:Agar a0>0 bo’lib,Gurvisning hamma aniqlovchilari noldan katta bo’lsa, u holda sistema turg’un bo’ladi,
|
2
|
N
|
1
|
27
|
Jismlarning va obyektlarning haroratini rostlash
|
Haroratni o’lchash. harorat molekulalar xaotik harakati o’rtacha kinetik energiyasining o’lchovi bo’lib, jism yoki ob’ektning issiqlik holatini ko’rsatuvchi parametr hisoblanadi. Jismlar molekulalarning kinetik energiyasi va shuningdek, haroratini o’zgarishi ularda hajm o’zgarishiga va ularning bir holatdan ikkinchi (qattiq, suyuq va gaz) holatga o’tishiga sabab bo’ladi. Shu boisdan jismlarning xaroratini o’lchash uchun kerak bo’ladigan o’lchov birligi va o’lchash shkalasini yasashda ularning issiqlik holatlarini o’zgarish nuqtalarida mavjud bo’ladigan haroratlar miqdoridan foydalaniladi.
|
2
|
N
|
1
|
28
|
Ishlab-chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirishning printsipial sxemalari
|
Ishlab Chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish texnologik jarayonlarni ishlab chiqish, ishlab chiqarishning yuqori samarali avtomatlashtirilgan tizimlarini yaratish va amalga oshirish, mehnat unumdorligini doimiy oshirib borish uchun bir qator tadbirlar ishlab chiqish hisoblanadi.
|
2
|
N
|
1
|
29
|
Yoritish tarmoqlarini avtomatik boshqarish
|
A yoritishni boshqarish tizimi bir yoki bir nechta markaziy hisoblash moslamalari yordamida yorug'likni boshqarish bilan bog'liq turli xil tizim kirishlari va chiqishlari o'rtasidagi aloqani o'z ichiga olgan aqlli tarmoqqa asoslangan yoritishni boshqarish echimi. Yoritishni boshqarish tizimlari savdo, sanoat va turar-joy binolarining ichki va tashqi yoritilishlarida keng qo'llaniladi. Yoritishni boshqarish tizimlari kerakli joyda va kerakli vaqtda yorug'likni ta'minlashga xizmat qiladi.
|
2
|
N
|
1
|
30
|
Avtomatik liniyalarda differensasiyalash va konsentrasiyalash usullari
|
Liniyalarni loyihalash uchun eng zaruriy quyidagi omillarni hisobga olish lozim. 1. Ishchi pozitsiyalar soni 2. Parallel ishlov berish patoklar soni 3. Seksiya - bo’limlar soni
|
2
|
A
|
1
|
|
