O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

A15 Abdullayeva Sh.Z. PUL MUOMALASI VA KREDIT. Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma (6-nashri). T.: «ILM ZIYO», 2013. — 256 b.

UO‘K: 336.74 (075) KBK 65.262.6ya722+65.262.2ya722

ISBN 978-9943-303-95-9

SHARBATXON ZULFIQOROVNA ABDULLAYEVA

PUL MUOMALASI VA KREDIT

Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma
6-nashri

Toshkent — «ILM ZIYO» — 2013

Muharrir I. Usmonov Badiiy muharrir Sh. Odilov Texnik muharrir F. Samadov Musahhih T. Mirzayev

Noshirlik litsenziyasi AI № 166, 23.12.2009-y.

2013-yil 1-noyabrda chop etishga ruxsat berildi. Bichimi 60x90'/₁₆.
«Tayms» harfida terilib, ofset usulida chop etildi. Bosma tabog‘i 16,0.
Nashr tabog‘i 15,0. 3152 nusxa. Buyurtma №9

«ILM ZIYO» nashriyot uyi. Toshkent, Navoiy ko‘chasi, 30-uy.
Shartnoma №9 28—2013.

O‘zbekiston Matbuot va axborot agentligining G‘afur G‘ulom
nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyida chop etildi.
Toshkent, Shayxontohur ko‘chasi, 86-uy.

1. Pul aylanmasi deganda nimani tushunasiz?

2. Naqd pul aylanmasi nima va uning o‘ziga xos xususiyatlari.

3. Naqd pulsiz pul aylanmasi va uni ishlatish ko‘lami.

4. Elektron pul tizimining mazmuni va uning ahamiyati.

5. Naqd pulsiz hisob-kitoblarning alohida shakllariga tavsif bering.

6. Naqd pulsiz hisob-kitoblarni tashkil qilish tamoyillarini sanab o‘ting.

7. Pul muomalasi qonuni nima?

1. Pul nazariyasining kelib chiqish sabablari qaysilar?

2. Metallik nazariyaning vujudga kelishi va ularning namoyandalari qanday g‘oyani ilgari surishgan?

3. Metallik pul tizimi qanday ko‘rinishlarda yuzaga kelgan?

4. Pulning nominallik nazariyasi va uning o‘ziga xos xususiyatlari nimalar- dan iborat?

5. Pulning nominallik nazariyasi asoschilari kimlar?

6. Pulning miqdoriylik nazariyasi va uning namoyandalari.

7. Hozirgi zamon pul nazariyalaridan qaysilarini bilasiz?

8. M. Fridman va J. Keyns g‘oyalari to‘g‘risida nimalarni bilasiz?

1. Inflatsiya qanday hollarda yuzaga keladi?

2. Pulning qadrsizlanishi deganda nimani tushunasiz?

3. Inflatsiyaning qanday turlarini bilasiz?

4. Pul massasini boshqarish usullarini bilasizmi?

5. Inflatsiyaning ichki va tashqi omillari deganda nimani tushunasiz?

6. Inflatsiyaning namoyon bo‘lish shakllarini keltiring.

7. Inflatsiyani keltirib chiqaruvchi omillarni sanang.

8. Inflatsiyaga qarshi kurashishning qanday yo‘llari mavjud?

9. Pul muomalasini barqarorlashtirish deganda nimani tushunasiz?

10. Qanday pul islohoti turlarini bilasiz?

1. Sobiq Ittifoq pul tizimi haqida nimalarni bilasiz?

2. MDH davlatlarining Moskvada bo‘lib o‘tgan davlatlararo majlisi (1992-yil 6-sentabr)da qanday masalalar ko‘rilgan edi?

3. Rossiya hukumati MDH davlatlarining rubl zonasida qolishi uchun qan­day shartlar qo‘ygan?

4. Nima uchun O‘zbekiston o‘z milliy pul tizimiga o‘tishga qaror qildi?

5. O‘zbekistonda pul islohoti necha bosqichda amalga oshirildi?

6. Rublni kuponga almashtirish qanday tartibda o‘tkazilgan?

7. So‘m-kupon qachon muomalaga kiritilgan?

8. O‘zbekistonning milliy valutasi «so‘m» qachon va qanday tartibda muo- malaga kiritilgan?

9. O‘zbekiston Respublikasi pul tizimining asosiy elementlari nimadan iborat?

10. O‘zbekiston milliy valutasining ichki va tashqi konvertatsiyasiga qanday erishish mumkin?

1^ I.A. Karimov. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqur- lashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi. T., «O‘zbe- kiston», 2010, 4-bet.

1^I.A. Karimov. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O‘zbekiston sharoitida uni bartafar etishning yo‘llari va choralari. T., «O‘zbekiston», 2009, 8-bet.

2^F. Mullajonov. Bunyodkorlik, yaratuvchanlik va farovonlik. «Bozor, pul va kredit» jurnali, 2012-yil, № 8, 8-bet.

1^ I.A. Karimov. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O‘zbekiston sharoitida uni bartafar etishning yo‘llari va choralari. T., «O‘zbekiston», 2009, 52—53-bet.

1^ Пол А. Самуэльсон. Экономика. M., 1964, crp. 64.

1^ Кэмпбелл P. Макконнелл, Стэнли Л. Брю. Экономикс. Таллин, 1993, стр. 264.

1^ Л.А. Дробозина. Финансы, денежное обращение, кредит. М., «Финансы», 1997, стр. 23.

1^ Кэмпбелл P. Макконнелл, Стэнли Л. Брю. Экономикс. М., 1992, стр. 163; T.T. Jo‘rayev, A.D. Jo‘rayev. Pul, kapital va xazina mollari bozori. Moliya, kredit- bank tizimi va davlatning soliq siyosati. T., 1994.

1^2-jadvalda kengroq ma’lumotlar keltirilgan.