O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o `zbekiston respublikasi qishloq xo`jaligi vazirligi

3. Shamollatish va isitish jihozlari
Chorvachilik va parrandachilik binolarida foydalaniladigan ichki iqlim sistemalarining Shamollatish qurilmalari, havo isitgichlar, nam-lagichlar hamda chang va mikroorganizmlardan havoni tozalash filьtrla-ridan iborat bo’ladi.
Shamollatish qurilmalari majburiy (mexanik) Shamollatish sis-temalarida qo’llaniladi va Shamollatgich , Shamollatish tarmog’i (havo quvurlari, havoni olish va chiqarish moslamalari) dan tashkil topadi.
Harakatlanayotgan havoda hosil qilinayotgan bosimga nisbatan sha-mollatgichlar past - 1 kPa, o’rta - 1...3 kPa va yuqori - 3 kPa va yuqori bosimli Shamollatgich larga bo’linadi. Ish printsipiga qo’ra esa markazdan qochma va o’qiy Shamollatgich larga farqlanadi.
Chorvachilikda umumiy vazifali (2.3-jadval) va VO tipdagi o’qiy Shamollatgich lar (2.4-jadval) keng tarqalgan.
Shamollatgich larning texnik ma’lumotlari
2.3-jadval

Shamollatgich nomeri	G’ildirak diametri, mm	Uzatishi, ming m3/soat	To’liq bosim, Pa	Aylanishlar chastotasi, min-1	Dvigatel quvvati, kVt	Massa, kg
TSCH-70 markazdan qochma tipdagi
№3. № 5 № 7	300 500 700	0,55-3,3 1,45-8,3 4,1-24,0	160-1150 180-830 320-1710	1410-2850 930-1421) 950-1460	0,6-1,0 1,0-1,7 2,8-10,0	21 85 207
KPZ-90 markazdan qochma va shipga joylashtiriladigan tipidagi
№4 №5 № 8	400 600 800	2-3,2 6,2-11,8 10-17,5	170 180 270	930 960 575	0,4 1,5 2,2	74 135 360
TSZ-0,4 o’qiy va shipga joylashtiriladigan tipdagi
№4 № 5 № 8	400 500 800	3,5 6,0 17,0	50 70 80	1410 1410 910	0,6 0,6 1,1	67 81 275

O’qiy Shamollatgich larning farqli tomoni shundaki ular hosil qilaetgan havo oqimi ishchi g’ildirakning aylanish o’qiga parallel yo’nalgan bo’ladi va past bosimda ham yetarli darajadagi uzatish qobiliyatiga egadir. Shuning uchun havo quvurlarisiz ham ishlatiladi.
"Klimat" rusumidaga seriyali qurilma tarkibiga elektr Shamollatgich lar va boshqarish elektr sistemalari kiradi. Bu qurilmaning farqli jixati — ulardagi elektr dvigateli valining aylanishlar tezligini o’zgartirish hisobiga havoni uzatish qobiliyatini rostlash imqoniyati yaratilgan. Ularda VO seriyali past bosimli elektrShamollatgich lar qo’llaniladi, ular uzatishni keng oraliqda ravon rostlaydi. Bu esa havo harakatining ruxsat etilgan tezligini saqlagan holda havo almashtirishga imkon beradi.
Shamollatgich larning elektr dvigatellari kimyoviy ta’sir va namga chidamli, chang muhitda ham ishlay oladi.