O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Mavzuning mazmuni: 
Ko‟p hujayralilarning umumiy tavsifi. 
Ko‘p hujayralilarning tuzilishi va hayot 
kechirish xususiyatlari. Ko‘p hujayralilar tanasi har xil tuzilgan va turli vazifani bajarishga 
moslashgan hujayralardan iborat. Bu hujayralar mustaqil yashash xususiyatiga ega bo‘ lmasdan 
yaxlit organizmning bir qismi hisoblanadi. Hujayralar turli darajada ixtisoslashgan bo‘lib, ma‘-
lum bir vazifani bajarishga moslashgan. Masalan, muskul hujayralari faqat qisqarish, nerv 
hujayralari esa sezish xususiyatiga ega. Ixtisoslashgan hujayralar maxsus to‘qimalarni hosil 
qiladi. 
Ko‘p hujayralilar jinssiz hamda jinsiy yo‘l bilan ko‘payadi. Jinssiz ko‘payish birmuncha 
sodda tuzilgan ko‘p hujayralilar uchun xos bo‘lib, ikkiga bo‘linish, kurtaklanish yoki ko‘p marta 
bo‘linish orqali sodir bo‘ladi. Jinsiy ko‘payishni ko‘p hujayralarning hamma tiplarida kuzatish 
mumkin. Jinsiy ko‘payish gametalar ya‘ni har xil jinsli ixtisoslashgan jinsiy hujayralar 
ishtirokida boradi. Urg‘ochi hujayra tuxum (oogameta), erkaklik hujayra urug‘ (spermatozoid) 
deyiladi. Gametalar qo‘shilishi natijasida g‘osil bo‘ladigan urug‘langan tuxum hujayra zigota 
deb ataladi. Individual rivojlanish (ontogenez) jarayonida zigotadan yetuk organizm shakllanib 
chiqadi.